THẾ NÀO LÀ MỘT TỲ KHEO VÀ MỘT CƯ SĨ KIỂU MẪU?
Như chúng ta biết, đệ tử của Phật gồm
có 2 phái xuất gia và tại gia. Phái xuất gia lại có hai là Tỳ Kheo và Tỳ kheo
Ni. Phái tại gia cũng có hai là Ưu Bà Tắc và Ưu Bà Di hay gọi cư sĩ nam và cư
sĩ nữ.
Trước nói về một Tỳ Kheo (gồm Tỳ Kheo
Ni) kiểu mẫu. Tỳ Kheo là những vị tự nguyện rời bỏ đời sống gia đình nhỏ hẹp
không màng danh lợi trọn đời sống với đạo và cho đạo, là những người con trưởng
của Đức Phật, là những đại diện của Giáo
hội. Do đó, phong độ của các vị Tỳ Kheo rất ảnh hưởng đến sự sống còn và phát
triển của Phật giáo. Mà Phật giáo ngày nay đang hướng đến một nền Phật giáo
tổng hợp không phân biệt tông phái. Vì thế Tỳ Kheo kiểu mẫu phải là một Tỳ Kheo
thể hiện đúng đắn tinh thần tổng hợp của nền Phật giáo hiện đại. Tỳ Kheo kiểu
mẫu phải có chí nguyện cao rộng, đức tánh khoan dung trong đời sống tu đạo và
hoá đạo, nhất là vượt ra ngoài thành kiến tông phái.
Trong đời sống ''tu đạo'' Tỳ Kheo kiểu
mẫu phải ghép mình vào khuôn khổ giới luật để cải tạo bản thân và hoà hợp với
Giáo hội, tinh thần giới luật, nhất là những giới điều căn bản luôn luôn được
tôn trọng. Và đời sống ''Phạm hạnh'' là điều kiện tối thiểu để trở nên một Tỳ
Kheo kiểu mẫu.
Tỳ Kheo kiểu mẫu cần phải thông hiểu
tất cả các hệ thống giáo lý Nam Tông cũng như Bắc Tông, nghĩa là không chỉ học
kinh luật của Thượng toạ bộ (Theravada) Nhất Thế Hữu Bộ (Sanvastivada) mà phải
nghiên cứu các hệ thống ''giáo lý phát
triển'' như Duy thức học (Yogacara),
Trung luận tôn (Màdhyamika) v.v...và để thêm phương tiện cho việc hoá đạo, họ
phải hiểu hết, ít nhất là đại cương, các triết hệ Tây phương cũng như một trong
những ngôn ngữ quốc tế.
Giữ gìn giới luật để có đạo phong, học
hỏi giáo lý và triết lý để nhận định chánh tà, song chính sự chuyên tâm tu tập
thiền quán mới đưa người tu hành ra khỏi rừng phiền não và đạt đến phương trời
giải thoát.
Nhơn đây, tưởng cũng nên bàn đến một
vài hình thức một Tỳ Kheo kiểu mẫu nên cố gắng và khéo léo dung hoà để có thể
thành công dễ dàng trong sứ mạng phục vụ chánh pháp một cách rộng rãi và đoàn
kết Phật tử một cách hiệu quả. Qua các hội nghị Phật giáo quốc tế như đã biết,
sở dĩ có sự kiện thiếu thông cảm, và ít thân thiện giữ chư Tăng thuộc nhiều
tông phái khác nhau là vì sự không đồng nhau về y phục, ăn uống và nghi lễ. Chư
tăng Nam Tông bị xem là thiếu Từ Bi vì ăn thịt cá. Chư Tăng Bắc Tông bị xem là xa
lạ vì không mặc y vàng, sự sai khác về ngôn ngữ trong nghi lễ cũng chướng ngại
cho sự đoàn kết thực sự. Vì thế Tỳ Kheo kiểu mẫu nên dung hợp giữa những hình
thức y phục sự ăn uống và nghi lễ một cách khéo léo để dễ dàng thành công trong
công tác hoá đạo.
Về phần hoá đạo, Tỳ Kheo kiểu mẫu sau
một thời gian tu dưỡng để có một căn bản đạo đức hãy dành trọn thì giờ còn lại
của đời mình cho công việc đưa người về với chánh pháp, nhất định không để cho
những việc thế tục như tham gia chính trị, hoạt động cho danh lợi ... chiếm mất
thì giờ quý báu. Nếu cần theo dõi công tác từ thiện, xã hội, giáo dục thì xem
chúng là những phương tiện để đem đạo vào đời. Không hơn không kém cũng như Đức
Phật đã dành trọn 45 năm sau khi đắc Đạo cho việc hoá độ chúng sanh. Tỳ Kheo
kiểu mẫu với lòng từ bi đại nguyện Bồ Tát đi vào đời và mang ánh sáng chơn lý
đến với mọi người. Nguyên tắc '' Tỉnh cho Động'' và '' Động trong Tỉnh'' phải
được Tỳ Kheo kiểu mẫu luôn luôn lưu tâm thực hiện. Nói một cách tóm tắt, một Tỳ
Kheo kiểu mẫu có thể là một Tỳ Kheo có hình thức Nam Tông và chí nguyện Bắc
tông.
Bây giờ xin nói về một cư sĩ kiểu mẫu.
Cư sĩ là những Phật tử tại gia (cả nam lẫn nữ) tự nguyện sống với đời bằng
Đạo lý của Phật, có bổn phận Phật hoá gia đình và xã hội như hộ trì chánh pháp.
Vì thế, người cư sĩ kiểu mẫu là những Phật tử đến với đạo bởi lòng chánh tín
Tam Bảo. Thờ Phật là đức Thầy độc nhất, xem giáo pháp là lẽ sống nhiệm mầu,
luôn luôn gần gũi được chư Tăng để được hướng dẫn về đời sống tâm linh, càng
gặp khó khăn nguy hiểm, niềm tin đạo càng thêm vững bền. Người cư sĩ kiểu mẫu
rất có thể có những ước vọng cao xa trong sự tu hành song họ phải bắt đầu tự
cải tạo bản thân theo 5 giới cấm và bất cứ khi nào có thể phải tập sống đời
sống phạm hạnh của chư Tăng theo 8 Quan trai giới.
Chúng ta cũng nên lưu ý hàng Phật tử
tại gia nhất là những Phật tử Tây phương, về sự thực hành giới cấm thứ năm ''
Không được uống, dùng những vật làm say loạn tâm tánh''. Có nhiều Phật tử vì
không cố gắng dứt trừ tập quán cũ và lợi dụng vấn đề xã giao đã uống rượu và
dùng rượu đãi người. Người cư sĩ kiểu mẫu phải dứt khoát với rượu và các thứ
làm say loạn tâm tánh.Vì rượu chính là nguồn gốc của tất cả tội ác. Do đó, tự
mình không nên phạm và khuyến khích người khác đừng phạm. Để nêu cao đức từ bi và giữ gìn đời sống thanh đạm, người cư sĩ kiểu mẫu nếu có thể nên ăn chay trường. Ăn chay không
những tránh được tội sát sanh- tự sát hoặc khuyến khích người khác sát, ăn chay
tiết kiệm được ngân quỹ cho gia đình và tiết dục được dễ dàng. Người cư sĩ kiểu
mẫu cũng phải học hỏi và nghiên cứu giáo lý để trau dồi trí tuệ và giúp đỡ cho
mọi người xung quanh về đời sống tâm linh.
Tuy hướng về đạo, song người cư sĩ
kiểu mẫu không có quyền lãng quên bổn phận đối với đời sống gia đình nghĩa là không những họ phải chu đáo về đời
sống vật chất mà còn phải lo đời sống
tinh thần, đạo đức cho vợ chồng hoặc con cái và quyến thuộc. Và nếu gia đình
được Phật hoá thì chính những người trong gia đình sẽ là thiện hữu, giúp đỡ
khuyến khích họ trong đời sống đạo. Người cư sĩ kiểu mẫu, phải lưu tâm đến vấn
đề giáo dục của con cái. Họ không bao giờ gởi con đến học các trường ngoại đạo
vì làm như vậy tức là họ khuyến khích con cái phản lại gia phong và chống đối
tín ngưỡng của chính họ tôn thờ và nhất là họ vô tình giúp cho ngoại đạo giàu
mạnh. Nếu ở những nơi thiếu trường Nhà nước và trường Phật giáo, họ phải có bổn
phận xây dựng trường học Phật giáo để giáo dục con cái cũng như bảo vệ và phát
triển đạo tâm của chúng. Việc này rất có
thể khó làm ở một vài nơi song đức tự trọng và lòng yêu đạo của người cư sĩ
kiểu mẫu sẽ giúp họ thành tựu mọt cách dễ dàng. Vấn đề lựa trường học cho con
cái tuy có vẻ không quan trọng song chính nó quyết định cho hạnh phúc của gia
đình, an lạc của xứ sở và tương lai của chánh pháp.
Hình thức tại gia là một phương tiện
tốt cho công tác mang Đạo vào đời hay đưa người với đạo nếu người cư sĩ biết
dùng nó. Bất cứ ở đâu nơi công sở, ngoài chợ phố, trong trường học v.v...Người
cư sĩ kiểu mẫu đều có thể khéo léo giới thiệu Chánh pháp bằng lời nói chân chánh,
êm ái, tác phong hoà nhã dịu dàng. Họ là
cái cầu đưa những người muốn hướng thiện đến gần chư Tăng. Và giáo pháp,
ngoài ra người cư sĩ kiểu mẫu phải thiết thực hộ pháp bằng cách chống đỡ chánh
pháp khi nguy nan và xây dựng chánh pháp lúc bình thường. Họ phải tâm tâm niệm
niệm chánh pháp là nguồn vui bất diệt của chúng sanh và ''thà có đạo đức mà
phải chết hơn là mất đạo đức mà được sống''. Do đó, ngoài việc làm tròn nhiệm
vụ một công dân đối với Tổ quốc , người cư sĩ kiểu mẫu còn phải làm tròn sứ mạng
của một Phật tử ''Tự giác và giác tha'' .
0 nhận xét:
Đăng nhận xét