THỔ CÔNG - TÁO QUÂN

THỔ CÔNG

Thổ là đất, công là ông. Thổ Công là ông thần coi giữ đất đai. Có chỗ quan niệm Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ cũng là một.

Theo tác giả Toan Ánh trong bộ sách viết về phong tục Việt Nam, cho rằng Táo Quân là danh xưng chỉ dùng cho cả ba vị Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ. Thổ Công trông coi việc trong bếp, Thổ Địa trông coi việc trong nhà, Thổ Kỳ trông coi việc chợ búa, sản vật trong vườn. Ba vị này, mỗi vị đều có danh hiệu riêng, trang trọng, bằng chữ Hán và được nêu rõ ở bài vị gia thần.

Đông trù tư mệnh Táo phủ thần quân

Thổ Địa Long mạch tôn thần

Ngũ phương ngũ thổ phúc đức chính thần.

Cách hiểu Táo quân ba ngôi (gồm ba vị thần) như trên có lẽ phù hợp và phản ảnh đúng quan niệm người Việt Nam ta trong tín ngưỡng nhân gian. Câu chuyện kể cũng như câu ca dao sau đây của người Việt nói lên điều đó.

—¯–

TÁO QUÂN

Ngày xưa có đôi vợ chồng nọ, chồng tên Trọng Cao vợ tên là Thị Nhi, lấy nhau đã lâu mà không có con cái gì cả, nên gia đình họ thường lục đục, cãi cọ nhau.

Một hôm, bị chồng đánh đập, vợ bực mình bỏ đi. Thị Nhi gặp Phạm Lang, hai người ăn ở với nhau thành vợ chồng. Thời gian sau, nghĩ tình chồng vợ, Trọng Cao cất bước đi tìm Thị Nhi. Ngày qua tháng lại rong tìm khắp chốn mà chẳng thấy người thương yêu cũ. Trọng Cao hết tiền đành đi ăn xin lần hồi...

Một ngày nọ, Trọng Cao vào xin ăn tình cờ đúng ngay nhà vợ cũ. Hai người nhận ra nhau. Đôi vợ chồng xưa bày tỏ hết nỗi niềm. Thế rồi, sợ Phạm Lang về bắt gặp, Thị Nhi bảo chồng cũ tạm ẩn trong đống rơm ngoài vườn. Chẳng may, Phạm Lang về cần tro bỏ ruộng, chàng đã châm lửa đốt rơm. Vì say ngủ, Trọng Cao bị chết cháy. Thị Nhi xót thương chồng cũ bèn nhảy vào lửa chết theo. Trước tình cảnh bi thương ấy, Phạm Lang cũng đâm đầu vào lửa tự thiêu.

Cảm thông tấm lòng tình nghĩa vợ chồng của cả ba, Ngọc Hoàng Thượng Đế phong cho ba người làm Táo Quân.

Phạm Lang làm Thổ Công trông coi việc bếp núc.

Trọng Cao làm Thổ Địa trông coi việc trong nhà.

Thị Nhi làm Thổ Kỳ trông coi việc chợ búa.

Chính do câu chuyện thần thoại này, trong nhân gian có câu

Thế gian một vợ một chồng

Nào như vua bếp hai ông một bà.

#  #  #

Mỗi mùa xuân sang mẹ tôi già thêm một tuổi

Mỗi mùa xuân sang ngày tôi xa mẹ càng gần

THỔ CÔNG - TÁO QUÂN 2016-10-29T23:28:00-07:00 Rating: 4.5 Diposkan Oleh: CHÙA TAM BẢO TAM KỲ