ĐƯỜNG LỐI GIÁO DỤC PHẬT GIÁO
1- Giáo dục có mục tiêu
đối tượng và nội dung đúng đắn cụ thể
Phật giáo nhận định đời là khổ. Sự nhận định này không mang chút nào tính
chất bi quan yếm thế mà chỉ nói lên một sự thực để rồi tích cực tìm cách thoát
khổ. Đó là một thái độ dứt khoát, tích cực và lạc quan với mục tiêu là nhằm
giải thoát dần những đau khổ cuả con
người, tiến đến giải thoát tối hậu Niết Bàn. Đối tượng giáo dục là con người
với những khiếm khuyết tâm linh từ vô thỉ nhưng lại có khả năng tiến đến giải
thoát tối hậu. Những khiếm khuyết gây đau khổ ấy như đã nói chính là Tham Sân
Si. Cho nên để đối trị với chúng, nội dung giáo dục theo Phật giáo là Giới Định
Huệ. Giới chủ yếu là để loại bỏ tham. Định chủ yếu là loại bỏ Sân và Tuệ chủ
yếu là để loại bỏ Si. Tham sân si có liên hệ chặt chẽ với nhau nên Giới Định
Tuệ là một nội dung thống nhất. Có thể nói, toàn bộ giáo lý của đức Phật là một
hệ thống triển khai nội dung Giới Định Tuệ. Đức Phật thường nhắc nhở các đệ tử,
nếu kết hợp Giới Định Tuệ cùng tu sẽ đưa đến quả vị lớn, lợi ích lớn. Tâm cùng
tu với Tuệ đưa đến giải thoát hoàn toàn các lậu hoặc.
2. Giáo dục của Trí tuệ và Từ bi
Trí tuệ hiểu theo Phật giáo là các khả năng phá tan vô minh, đoạn diệt
sinh tử luân hồi. Tuệ đây là Phật trí, là Tuệ giải thoát. Cho nên những kiến
thức nào không đưa đến giải thoát, làm trở ngại giải thoát thì đều không phù
hợp với trí tuệ chân thực.
Như đã nói Giới Định Tuệ là một nội dung thống nhất. Giới
không phải là những thứ ràng buộc mà là điều kiện để có tự do, tự tại trong
Định để đến Tuệ. Giới chính là sự thực hành đạo đức, điều đầu tiên trong giới
luật Phật giáo là cấm sát sanh, là biểu lộ một tình thương đến hết thảy các
chúng sanh. Các giới khác như không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối,
không uống rượu.. đều nhằm khuyến khích lòng yêu thương rộng lớn, sự đoàn kết,
tính chân thật và lối sống hiền thiện. Đây là những đức tính chủ yếu được đề
cao trong đạo đức học Phật giáo, nổi bật là lòng Từ bi vô lượng. Lòng từ bi
khiến người ta gần gũi, xoá bỏ mọi hiềm khích, thương người thương loài vật cỏ
cây. Người Phật tử tin vào nhân qủa luân hồi làm lành thì gặp lành, yêu thương
thì được yêu thương, thù hận thì bị thù hận. Tất cả chúng sanh trãi qua luân
hồi vô số kiếp, đã là và sẽ là cha mẹ,
vợ chồng, con cái, bạn bè, và thân thuộc của nhau. Thế thì lại không lý do gì
lại không thương yêu nhau. Lại nữa, tất
cả đều đang trầm luân trong bể khổ, không lý do gì lại ghét giận nhau.
Giáo dục là phải khơi dậy và phát triển lòng Từ bi trong
mỗi con người. Từ đó có thể tránh được những hiềm khích, ích kỷnhững hành động
gây hại lẫn nhau.
3. Giáo dục
mang tính nhân bản thực sự, tôn trọng con người vì con người
Đức Phật từng dạy rằng được làm người là điều rất quý rất
hy hữu rằng mọi người đều có Phật tánh, đều có khả năng thành Phật. Con người
tu học là Tu học để làm Phật, muốn thế con người phải tự nhận biết mình, quay
vào tâm mình để nhận biết Tâm, tu sửa Tâm và chứng ngộ tâm. Bởi vậy Phật học
xứng đáng được gọi là Tâm học. Phần lớn
trong các kinh điển Phật giáo nhất là Thiền Tông, thường nỗ lực đưa người học đối diện với
chính tâm mình. Lăng già khẳng định "Ngoài cái Tâm, không có cái gì được
nhìn thấy cả" .Hay ba cõi chính là Tâm mình (Tam giới duy thị Tự tâm).
Giáo dục Phật giáo tôn trọng con người vì con người là một
vị Phật tương lai. Mọi người đều có Phật tánh nên mọi người đều bình đẳng, không phân biệt nghèo hèn giai cấp
giới tính chủng tộc. Giải thoát là tự
giải thoát, chứng ngộ là tự chứng ngộ cho nên giáo dục Phật giáo là
khích lệ sự tự do, tinh thần sáng tạo, phá chấp của người học, khuyến khích sự
tu lực tinh tấn niềm tin ở chính mình chứ không trông cậy vào người khác.
{]{
Nước biển mênh mông không đong
đầy tình mẹ
Mây trời lồng lộng
không phủ kín tình cha
Bạn hãy truyền đạo đức cho con bạn, bởi vì đạo đức làm cho con bạn sung
sướng, cũn của cải vật chất làm cho con người tham đắm và đau khổ.
{]{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét