CÁC THIỀN PHÁI VÀ KỆ TRUYỀN THỪA PHẬT GIÁO VÙNG NAM
BỘ
TT
Thích Đức Trường – VHPG- Xuân Nhâm Dần
Từ khi mở đất,
khai hoang, lập ấp, vùng đất mới. Doãn Quốc Công Nguyễn Hoàng ( 1558- 1613 ) đã
để ý đến việc lập chùa và lấy Phật giáo làm nơi nương tựa tinh thần cho việc lập
quốc của dòng họ Nguyễn. Theo truyền thống
đó, các chúa Nguyễn đều sùng thượng đạo Phật, và mời các danh Tăng Trung Quốc đến
Đàng Trong hay vùng Nam Bộ ngày nay để hoằng hóa. Thế kỷ thứ 17 ghi nhận có mặt
các thiền sư Trung Hoa.
Như Thiền sư
Viên Cảnh và Viên Khoan ở Quảng Trị, Thiền sư Minh Hoằng khai sơn chùa Ấn Tôn
Thuận Hóa. Thiền sư Giác Phong khai sơn chùa Thiên Thọ Thuận Hóa. Thiền sư Từ
Lâm khai sơn chùa Từ Lâm Thuận Hóa, Thiền sư Pháp Bảo khai sơn chùa Chúc Thánh
Hội An Quảng Nam, Quốc sư Hưng Liên trụ
trì chùa Tam Thai Quảng Nam, Thiền sư Pháp Hóa khai sơn chùa Thiên Ấn Quảng
Ngãi, Thiền sư Tế Viên khai sơn chùa Hội Tông Phú Yên, Thiền sư Nguyên Thiều
khai sơn chùa Thập Tháp Di Đà ở Bình Định và các chùa Quốc Ân và Hà Trung , Thuận
Hóa. Thiền sư Thạch Liêm, khai sơn chùa Thiền Lâm Thuận Hóa. Các Thiền sư Trung
Hoa đã đặt nền móng xây dựng Phật giáo phát triển mạnh và hệ thống các ngôi
chùa Đại thừa trên khắp vùng Nam Bộ từ các vùng miền Đông, miền trung tâm Gia định
Sài Gòn, chợ lớn và miền đồng bằng sông Cửu Long. Nhiều thiền sư danh tăng Nam
Bộ đào tạo nhiều đệ tử và pháp tôn xuất sắc tiếp tục nhiệm vụ hoằng truyền
chánh pháp xiển dương phát triển tông môn nhiều phái.
Trong 5 thiền
phái phát triển mạnh tại Trung Hoa gồm có Vân Môn, Tào Động, Lâm Tế, Pháp Nhãn,
và Quy Ngưỡng, thì chỉ có hai thiền phái truyền vào vùng đất mới của chúa Nguyễn.
đó là thiền phái Tào Động và Lâm Tế do Thiền sư Thạch Liêm và Thiền sư Nguyên
Thiều khai truyền. Đến vùng Nam Bộ duy
nhất thiền phái Lâm Tế là còn tiếp tục truyền thừa. Tuy nhiên thiền phái này
phát triển mạnh mẻ rộng khắp với sáu chi phái với hệ thống truyền thừa các tông
phái Phật giáo Việt Nam như : Lâm Tế
Chánh Tông, Lâm Tế Gia Phổ, Lâm Tế Liễu Quán, Lâm Tế Thiên Thai, Lâm Tế Chúc
Thánh và Lâm Tế Giáo Quán. Đặc biệt các
chi phái Lâm Tế truyền thừa cho các thế hệ được chư Tổ đặt pháp danh, pháp tự lần
lược dựa theo các chữ trong các bài kệ truyền pháp.
Bài kệ truyền
thừa : Tổ Huệ Đăng Thanh Kế ( 1873- 1953) Thuộc thiền phái Liễu Quán đời thứ 41
khai sáng Thiên thai Thiền Giáo tông còn có tên Tông Thiên Thai Thiền giáo Liên
hữu Hội thuộc đời thứ 35 dòng Lâm Tế, truyền thừa theo tổ Liễu Quán với bài kệ
:
Thật Tế Đại Đạo
Tánh Hải
Thanh Trừng
Tâm Nguyên Quảng
Nhuận
Đức Bổn Từ
Phong
Giới Định Phước
Huệ
Thể Dụng Viên
Thông
Vĩnh Siêu Trí
Quả
Mật Khế Thành
Công
Truyền Trì Diệu
Lý
Diễn Sướng
Chánh Tông
Hạnh Giải
Tương Ưng
Đạt Ngộ Chơn
Không.
Đường lớn thực tại - Biển thể tính trong
Nguồn tâm thấm khắp - Gốc đức vun trồng
Giới định cùng huệ -
Thể dụng viên thông
Quả trí siêu việt - Hiểu
thấu nên công
Truyền giữ lý mầu - Tuyên dương chánh tông
Hạnh giải song song - Đạt ngộ chơn không
( Bài kệ truyền thừa Tổ Liễu Quán đời thứ 35 dòng Lâm
Tế )
Các thế hệ tăng Ni nhớ ơn dày của chư Tổ cúi nguyện : “ Đức
nghiệp truyền thừa, kế vãng khai lai, trùng quang tổ ấn, thiền đăng tương tục,
minh nhơn tê thế, huy hiển tông phong ”.
Nghĩa là : Truyền thừa sự nghiệp. kế tục tổ đức, trao lại người sau, để
dấu tổ luôn rạng rỡ, thắp sáng đèn thiền, để mãi soi sáng cứu độ chúng sanh,
cho tông phong mãi huy hoàng.
Hầu làm cho :
“ Vòi vọi
sáng ngời ngôi tháp tổ
Ngàn năm còn
rạng rỡ nét tông phong
Giữ gìn tổ ấn
môn phong
Tốt đời đẹp đạo giữa lòng nhân
gian
Bài kệ truyền thừa Tổ Nguyên Thiều
dùng bài kệ của Tổ Đạo Mân đời thứ 31 truyền thừa như sau :
Đạo Bổn
Nguyên Thành Phật Tổ Tiên
Minh Như Hồng Nhật Lệ Trung Thiên
Linh Nguyên Quảng Nhuận Từ Phong
Phổ
Chiếu Thế Chơn Đăng Vạn cổ Truyền
Bài kệ truyền thừa Tổ Vạn Phong Thời Uy đời thứ 21 thuộc Lâm Tế Nghĩa
Huyền chiết xuất ra bài kệ :
Tổ Đạo Giới Định Tông
Phương Quảng Chứng Viên Thông
Hạnh Siêu Minh Thật Tế
Liễu Đạt Ngộ Chơn Không
Như Nhật Quang Thường Chiếu
Phổ Châu Lợi Nhân Thiên
Tín Hương Sanh Phước Huệ
Tương Kế Chấn Từ Phong.
Bài kệ truyền thừa Tổ Minh Hải
Pháp Bảo biệt xuất bài kệ như sau :
Minh Thật Pháp Toàn Chương
Ấn Chơn Như Thị Đồng
Chúc Thánh Thọ Thiên cữu
Kỳ Quốc Tộ Địa Trường.
Truyền Pháp Tự :
Đắc Chánh Luật Vi Tông
Tổ Đạo Giải Hành Thông
Giác Hoa Bồ Đề Thọ
Sung Mãn Nhân Thiên Trung
–{—
Minh Nhật Pháp Toàn Chương
Ấn Chân Như Thị Đồng
Vạn Hữu Duy Nhất Thể
Quán Liễu Tâm Cảnh Không
Giới Hương Thành Chánh Quả
Giác Hải Dũng Liên Hoa
Tín Tấn Sanh Phước Huệ
Hạnh Trí Giải Viên Thông
Ảnh Nguyệt Thanh Trung
Thủy Vân Phi Nhật Khứ Lai
Đạt Ngộ Vi Diệu Pháp
Hoằng Khai Tổ Đạo Trường
Trích VHPG Xuân Nhâm Dần : Các Thiền phái và kệ truyền thừa PG vùng Nam
Bộ : TT Thích Đức Trường )
{—]–{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét