CHỦ TRƯƠNG CỦA THIỀN LÀ PHÁ CHẤP
Chủ trương của
Thiền là chủ trương phá chấp không cho mình kẹt vào một cái gì. Chúng ta thường
nghe học giả thời xưa từng nói: “ Văn dĩ tải đạo”. Dùng văn để chở Đạo. Như vậy
văn để chở Đạo chứ không phải văn là Đạo, ví như chiếc xe chở gạo, thì gạo đó
không phải là chiếc xe, chiếc xe cũng không phải là gạo. nhưng nhờ chiếc xe mới
chở được gạo. Văn cũng vậy, văn không phải là Đạo nhưng nhờ văn mà chở được
Đạo. Do đó, nếu chúng ta cứ phân tích văn để thấy đạo thì thấy được không? chắc chắn là không, mà phải nương theo văn để
đạt Đạo, thấy được Đạo. Lại chúng ta
cũng nghe “ Ý tại ngôn ngoại” Nghĩa là ý
luôn luôn ở ngoài lời nói, chứ không phải
trong lời nói. Nhiều khi lời nói ở đây mà ý ở chỗ khác, cho nên nói ý tại ngôn
ngoại. Hoặc nói: “ Đắc ý vong ngôn”, nghĩa là được ý quên lời, phải nắm được ý,
chứ đừng chấp lời nói mà hiểu sai ý.
Kinh Lăng
Nghiêm, kinh Viên Giác nói: “ Tu đa la
như tiêu nguyệt chỉ” tức là kinh Phật
như tay chỉ mặt trăng. Nếu chúng ta biết ngón tay là phương tiện thì nương ngón
tay để thấy mặt trăng. Mặt trăng ở ngoài ngón tay chứ không phải mặt trăng là
ngón tay. Ai cứ nhìn ngón tay cho là mặt trăng thì lầm. Cũng vậy, chúng ta cứ
ôm ấp chữ nghĩa trong kinh cho đó là Đạo, cho đó là Phật thì lầm, phải nương
theo kinh để thấy cái xa hơn. Đó là mục đích chính Đức Phật muốn nhắm đến.
Lục Tổ Huệ Năng
nghe Ngũ Tổ Hoằng Nhẫn giảng kinh Kim Cang, trong đó chủ yếu là hai câu hỏi của
Ngài Tu Bồ Đề. Câu hỏi thứ nhất “ Làm sao hàng phục được Tâm?”. Câu hỏi thứ hai:
“ Làm sao an trụ được Tâm?”. Khi Đức Phật giải thích về an trụ tâm, Ngài nói: “
Bất ưng trụ sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp sanh tâm. Ưng vô sở trụ nhi sanh
kỳ tâm”. Nghĩa là: không nên trụ (Trụ là dính mắc) nơi sắc mà sanh tâm Bồ đề,
không nên trụ, thinh, hương, vị, xúc, pháp mà sanh tâm Bồ đề. Nên không có chỗ
trụ mà sanh tâm bồ đề. Đến đây Lục Tổ
Huệ Năng bất giác thốt lên: “ Đâu ngờ tự tánh vốn thanh tịnh, đâu ngờ tâm
mình vốn không sanh diệt, đâu ngờ tánh mình vốn tự đầy đủ, đâu ngờ tánh mình
vốn không lay động, đâu ngờ tánh mình hay sanh muôn pháp”. Như vậy là
Ngài không dừng ở chỗ dính mắc với 6 trần, mà Ngài còn thấy xa hơn nữa.
{—]–{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét