HIẾU. Hiếu thảo với cha mẹ, hiếu nhân với mọi người,
hiếu nghĩa với đồng loại, hiếu sinh với muôn loài. Hiếu có nhiều trường hợp chứ
không phải chỉ khu biệt giữa cha và mẹ cùng với những người thân mà thôi.
{{{
Tâm hiếu là Tâm Phật, Hạnh
hiếu là Hạnh Phật, muốn tu hành thành đạo đắc quả, như chư Phật thì trước tiên
phải hiếu thảo với cha mẹ và thầy tổ.
{{{
Niên hữu tứ thời xuân tại thủ
Nhân sanh bách hạnh hiếu vi tiên.
Trong năm có bốn mùa, mùa xuân
là trước nhất. Phàm con người có trăm hạnh, thì hạnh hiếu làm đầu.
Thiên kinh vạn điển hiếu
nghĩa chi tiên: Trăm kinh vạn điển đều nói hiếu trước hết.
{{{
Dục tu Tiên đạo, tiên tu
Nhân đạo, Nhân đạo bất tu, Tiên đạo viễn hỷ.
Muốn tu đạo Tiên, trước phải tu đạo làm
người, đạo làm người không tu, đạo Tiên xa vời vậy.
Cũng vậy: Dục tu Phật đạo, tiên tu nhân đạo,
Nhân đạo bất tu, Phật đạo viễn hỷ. Muốn
tu Phật đạo, trước phải tu đạo làm người, đạo làm người không tu, mà tu đạo
Phật thì khó thành, xa vời quá vậy.
{{{
Hiếu là danh từ tượng trưng
lòng thương tưởng và niềm tri ân, báo ân của chúng ta đối với những người mà
mình đã thọ ân.
Những danh từ ấy tùy theo
thiên tước của mỗi người mà thay đổi. Như bổn phận làm con đối với cha mẹ gọi
là Hiếu. Tôi đối với vua gọi là Trung, đối với anh em gọi là Để. Đối với vợ
chồng bè bạn gọi là Nghĩa, đối với chúng sanh gọi là Từ. Trong đó chữ Hiếu quan
trọng hơn, chứa đựng vừa thương yêu vừa tôn kính. Vì vậy ở đây hiếu được coi
như là cội gốc lành trong muôn hạnh, còn gọi là căn bản của dân tộc Việt Nam.
Ai ơi phát nguyện tu hành
Trước tiên hiếu thảo với người sanh ra
Phận làm con phải xót xa
Cù lao cúc dục mẹ cha nghìn trùng.
{{{
Ôi ! Hai tiếng mẹ cha thân thương cao đẹp quá
Như suối hiền mát diệu lúc trưa hè
Như gió chiều nhè nhẹ ở cành tre
Như giòng nước của đại dương vô tận
Cha mẹ là đấng Phạm thiên
Cha mẹ là Thầy đầu tiên trong đời.
{{{
Đây bát cơm đầy nặng ước mong
Mẹ ơi đây ngọc với đây lòng
Đây tình còn đọng trong tha thiết
Ơn nghĩa sanh thành chưa trả xong.
{{{
Hiếu cảm đến trời thì mưa hòa gió thuận, hiếu cảm đến đất
thì muôn vật xanh tươi, hiếu cảm đến người thì mọi phước lành đều đến.
{{{
Chân như đạo Phật rất mầu
Tâm trung chữ Hiếu, niệm đầu chữ Nhân
Hiếu là độ được song thân
Nhân là cứu vớt trầm luân mọi loài
{{{
Hiếu không phải chỉ là phụng dưỡng cha mẹ, mà còn là độ
thoát cha mẹ ra khỏi con đường tội lỗi và sanh tử luân hồi. Nhân không phải chỉ
là thương người, đối đãi tốt với loài người mà còn cứu vớt tất cả mọi loài,
trong đó có loài người.
{{{
Kính
lạy Phật từ bi quảng đại
Vì chúng sanh nhơn loại đảo điên
Luân hồi sanh tử triền miên
Làm thầy hướng dẫn nhơn thiên thoát nàn.
{{{
Kính lạy Pháp, lời vàng cao cả
Bốn chín năm Phật đã chỉ bày
Ba thừa quyền thật không hai
Căn cơ thuần thục nói ngay nhất thừa
{{{
Kính lạy Tăng, người thừa chí cả
Thay Thế Tôn hoằng hóa đạo mầu
Tùy duyên hóa độ vô cầu
Làm thầy mô phạm dẫn đường chúng sanh.
{{{
Kính lạy giới hay sinh Định Huệ
Lớn căn lành giới thể như như
Bao nhiêu ác nghiệp tiêu trừ
Tam thừa chứng quả Vô dư Niết bàn.
{{{
Khi con biết đòi ăn
Mẹ là người mớm cho con muỗng cháo.
Khi con biết đòi ngủ bằng tiết tấu
Mẹ là người thức hát ru con
Bầu trời trong mắt con ngày một xanh hơn
Là khi tóc mẹ ngày thêm sợi bạc
Mẹ đã thành hiển nhiên như trời đất
Như cuộc đời không thể thiếu trong con
Nếu có đi một vòng quả đất tròn
Người mong con mỏi mòn cũng không ai ngoài mẹ
Cái vòng tay mở ra từ tấm bé
Cứ rộng dần khi con trẻ lớn thêm
Mẹ là người đặt cho con cái tên riêng
Trước cả khi con biết bậc lên tiếng Mẹ
Mẹ !
Cái tiếng gọi mà từ khi bập bẹ
Đến lúc trưởng thành con chưa hiểu hết chiều sâu
Mẹ !
Có nghĩa là bắt đầu
Cho sự sống, cho tình yêu, cho hạnh phúc,
Mẹ, có nghĩa là duy nhất,
Một bầu trời, một mặt đất, một vầng trăng
Mẹ chưa sống đủ trăm năm
Nhưng đã cho con dư dã nụ cười và tiếng hát
Chỉ có một lần mẹ không cho con khóc
Là khi mẹ không thể nào lau nước mắt cho con
Là khi mẹ không còn
Hoa hồng từ đây hóa trắng
Rồi những đứa bé lại chào đời
và lớn lên theo năm tháng
Biết bao người được làm mẹ trong ngày
Tiếng trẻ thơ gọi mẹ ngân nga trên quả đất này
Thành âm thanh không thể nào vắng lặng
Mẹ !
Có nghĩa là ánh sáng,
Một ngọn đèn thắp sáng máu con tim
Cái đóm lửa thiêng liêng
Cháy trong bảo bùng, cháy trong đêm tối
Mẹ !
Có nghĩa là mãi mãi,
Là cho đi không đòi lại bao giờ
Cổ tích của những ai còn mẹ là “Ngày xưa có một công chúa hay một
ông vua” Cổ tích của con là “Ngày xưa có mẹ ”.
{—]–{
Năm xưa
tôi còn nhỏ
Mẹ tôi đã qua đời
Lần đầu tiên tôi hiểu
Thân phận kẻ mồ côi
Quanh tôi ai cũng khóc
Im lặng tôi sầu thôi
Để dòng nước mắt chảy
Là bớt khổ đi rồi
Hoàng Hôn phủ lên mộ
Chuông chùa nhẹ rơi rơi
Tôi thấy tôi mất mẹ
Mất cả một bầu trời.
TS Nhất Hạnh
{{{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét