ĐÂU LÀ HẠNH PHÚC
Tin Phật là một
đấng quyền năng, có sức mạnh chi phối toàn bộ đời sống con người. Tin pháp là
một sự cầu nguyện. Tin Tăng là sự bóng dáng của sự yêu thương.
Vì đấng quyền
năng vô hạn chưa bao giờ một lần cứu rỗi. Sự cầu nguyện là nơi gởi gắm mọi khát
vọng tội lỗi …
Trên là sự tin
của người thiếu chánh tín, tin Phật mà không hiểu Phật, không hiểu pháp và
Tăng. Thì không đạt được thật sự an lạc và giải thoát.
{—]–{
Tội lỗi chính là sự bất lực,
sự không thể vượt qua của con người trước những cảm thọ của chính mình.
Khổ đau chính là sự đòi hỏi
ước mong về một cảm thọ khác hơn là cái
cảm thọ hiện tiền mình đang có.
Vì hạnh phúc chính là đạt
đến một sự cảm thọ mà chính mình yêu thích.
Đời sống tâm thức của con người chỉ có vậy thôi.
Plato nói: “ Trong tình yêu bao giờ cũng chứa
đựng mầm mống của sự yêu thích về tình dục, cho đến khi tình dục được thỏa mãn
thì tình yêu trở thành bóng đêm.”
Hạnh
phúc là gì:
Mục đích đời sống của con người là tìm hạnh
phúc. Hạnh phúc là sự thỏa mãn các dục vọng. Nhưng sự thật của con người là dục
vọng không bao giờ được thỏa mãn. Và thực tế cho ta thấy rằng, càng đi tìm kiếm
sự thỏa mãn các dục vọng thì càng xa rời hạnh phúc.
Để có ăn, được ăn và ăn ngon v.v.. con người
phải đánh đổi một chi phí cả cuộc đời, có cả mồ hôi và nước mắt.
Tuy nhiên, cái vĩ đại nhất của con người là
năng lực và ý chí, họ có thể vượt qua tất cả để thành tựu mục tiêu của mình.
Nhưng không phải vì vậy mà ai cũng tìm được
hạnh phúc thực thụ. Tuy nhiên hạnh phúc không phải là cái gì xa xuôi viễn vọng.
Tùy theo quan điểm của mỗi người mà hạnh phúc được thiết lập cho những thế cách
khác nhau.
Có người cho rằng có tiền là hạnh phúc, hoặc
có tình là hạnh phúc, hoặc có cả hai là hạnh phúc.
Một triết gia nói rằng: “ Đến một lúc nào đó,
tôi không còn bất kỳ một nhu cầu nào trên thế gian này, lúc đó tôi trở thành
người hạnh phúc nhất trần gian”. Tuy nhiên cần ghi nhận rằng, yếu tố hạnh phúc
không phải từ bên ngoài đem đến, mà nó được sinh khởi từ tâm thức.
Tình yêu, hạnh phúc và khổ đau là hai yếu tố
vốn thường trực trong mỗi con người. Vấn đề là ở chỗ phải làm thế nào để nhận
diện được nó trong một ý nghĩa trong sáng nhất.
Con người đánh mất hạnh phúc thường là do
mong muốn một hạnh phúc cao hơn hạnh phúc mình đang có. Nghĩa là họ chỉ sống
khát vọng theo cái mình chưa có chứ không phải
sống theo và như cái mình đang có. Với sự khát vọng như thế, tất yếu sẽ
đưa đến khổ đau.
Do vậy, ở đây đòi hỏi một sự thức tỉnh để
tiếp nhận hạnh phúc từ đời sống thực tại, một đời sống không bị chi phối bởi
những nuối tiếc quá khứ cũng không bị chi phối bởi những khát vọng tương lai,
một cuộc sống bây giờ và ở đây. Điều này không thể nói mà phải thực hành.
Một ngày nào đó, chúng ta ngồi lại, dừng nghĩ
mọi vọng tưởng và cứ nhìn lại cuộc sống hiện có của mình và hãy sống với cái
hiện có của mình thì hạnh phúc sẽ đến ngay.
Đó là một thứ hạnh phúc chỉ có trong thực tại, một thứ hạnh phúc không
cần đi tìm kiếm. Và nên nhớ rằng hạnh phúc và khổ đau là hai mặt của đời sống.
Nhưng khổ đau chính là những chất liệu của hạnh phúc. Nếu không biết đến những
giá trị của khổ đau, sẽ không bao giờ tìm được hạnh phúc.
Con người bao giờ cũng tìm
kiếm những giá trị của cuộc sống, như giá trị của hạnh phúc, của tình yêu, của
vật chất, của tiền tài, của danh vọng v.v... và ý nghĩa đời sống con người
chính là sự nối kết của các giá trị đó. Dựa trên cơ sở của những giá trị con
người luôn luôn mong muốn tìm kiếm và xây dựng một giá trị vĩnh hằng, vì thế,
có hai giá trị được bàn đến, đó là giá trị lâm thời và giá trị tuyệt đối.
Thoạt tiên bàn về giá trị lâm thời còn gọi
là công ước. Giá trị công ước của một vật thể chính là tính chất và tác dụng cơ
bản của vật thể đó, cũng như giá trị của đồng tiền là dùng để mua bán, trao đổi
thông qua sự xác định giá trị của sản phẩm hàng hóa. Nhưng trong lãnh vực tâm
lý giá trị luôn luôn biến đổi tùy theo những trường hợp khác nhau và các giá
trị mới luôn luôn được ra đời để thay thế cho những giá trị cũ, có khi những
giá trị mới là sự phát triển theo chiều hướng tích cực và có ý nghĩa hơn giá
trị cũ. Cũng có khi những giá trị mới lại là sự suy thoái và biến thái của
những giá trị cũ. Tỷ dụ, giá trị của cái Ti vi cách đây 50 năm. Đây là trường
hợp giá trị mới phát triển từ giá trị cũ. Trong trường hợp khác thì ngược lại.
Tỷ dụ, giá trị danh hiệu của Cử nhân
ngày nay thì không bằng giá trị của danh hiệu Cử nhân cách đây 30 năm, mặc dầu
phương tiện giáo dục ở học đường ngày nay tiến bộ hơn trước rất nhiều. Trong
một số trường hợp đặc biệt, thì giá trị cũ hoàn toàn được thay đổi bằng giá trị
mới, mà không có sự kề thừa nào. Tỷ dụ giá trị của hôn nhân ngày nay là do tình
yêu của đôi lứa quyết định, chứ không phải do cha mẹ quyết định như ngày xưa.
Điều đó cho ta thấy rằng các giá trị mà con người quy ước với nhau đều mang
tính cách lâm thời. Có thể nói, mọi giá trị công ước của con người đều giống
như giá trị của cái áo mới, nó sẽ phai tàn
dần theo thời gian và mất đi khi cái áo rách nát không còn sử dụng được
nữa.
Ngược lại giá trị tuyệt đối
là giá trị chân thật, nó vượt ra ngoài khuôn khổ quy ước của con người, và nó
tồn tại siêu thời gian, vĩnh hằng bất tử. Đó là các giá trị chân lý, đạo đức,
nhân bản truyền thống và tình người v.v... Tuy nhiên vượt lên trên tất cả vẫn
là giá trị của chân lý của sự thật. Vì thế, mọi giá trị trong đời sống con
người, nếu được xây dựng trên cơ sở của chân lý thì đương nhiên sẽ tồn tại.
Nhưng chân lý đó là gì? Đó chính là sự
thật vô thường, sự thật vô ngã. Nếu tình yêu được xây dựng trên đạo lý vô
thường thì đương sự yêu đương đó sẽ không bao giờ tuyệt vọng khi mất đi người
yêu hay tình yêu của người mình yêu. Nếu khổ đau được xây dựng trên đạo lý vô
ngã thì chỉ có khổ đau chứ không có cái “Tôi khổ đau” và có “Tôi hết khổ đau”.
Trái lại con người ta sẽ khổ đau vô cùng khi xem tình yêu như là một giá trị
vĩnh hằng, vì tình yêu thật sự là vô thường, nó sẽ mất đi khi lòng người thay
đổi, sự ôm ấp và nuối tiếc về cái đã mất chính là nguyên nhân gây ra khổ đau.
Cũng vậy, nếu khổ đau được dựng trên một bản ngã “ Cái tôi khổ” và “ Cái khổ
của tôi” thì khổ đau sẽ tăng lên gấp vạn lần. Do đó, mọi giá trị của nhân gian
cần thiết được soi sáng bởi giá trị của chân lý vô ngã, vô thường. Đức Phật
dạy: “ Tất cả pháp là vô thường, tất cả pháp là vô ngã”. Tất cả những hiện hữu
trên thế gian này luôn luôn thay đổi, biến động như sự trôi chảy của một dòng
sông. Tình yêu, hạnh phúc, khổ đau cũng diễn ra như sự trôi chảy của một dòng
sông./.
Thế gian ly sanh diệt
Do
như hư không hoa
Trí
bất đắc hữu, vô
Nhi
hưng đại bi tâm
“Thế gian
vượt khỏi sinh và diệt, giống như bông hoa giữa hư không, Trí tuệ không thể xem
là Có hay Không, vì biết rõ như vậy, nên khởi tính vô biên của tình yêu thức
tỉnh”.
Nhất
thiết pháp như huyễn
Viễn
ly ư tâm thức
Trí
bất đắc hữu vô
Nhi
hưng đại bi tâm.
“Mọi hiện hữu
đều như huyễn mộng, nó vượt khỏi vòng cương tỏa của tâm thức. Trí tuệ không thể
được xem là có hay không, vì biết rõ như vậy nên khả tính vô biên của tình yêu
thích tỉnh”.
Viễn
ly ư đoạn thường
Thế
gian hằng như mộng
Trí
bất đắc hữu vô
Nhi
hưng đại bi tâm.
“ Xa rời các kiến chấp về đoạn diệt hay thường hằng,
thế giới này như là giấc mộng. Trí tuệ không thể được xem là có hay không, vì
biết rõ như thế, nên khởi tính vô biên của tình yêu tỉnh thức.”
Tri
nhân pháp vô ngã
Phiền
não cập nhĩ diệm
Thường
thanh tịnh vô tướng
Nhi
hưng đại bi tâm
“Luôn biết rõ
như vậy, nhân không và pháp cũng không, rằng phiền não và các đối tượng của nó
từ bản chất vốn thường thanh tịnh, vô tướng. Vì biết rõ như vậy, nên khả tính
vô biên của tình yêu thức tỉnh”
{—]–{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét