Khi Phật
còn tại thế, vua A Xà Thế nước Magadha Magadha
Trước khi quyết định một sự kiện lớn,
những người lãnh đạo cần phải tham khảo ý kiến của các vị có trí thức đúng đắn.
Đây là điểm quan trọng cho những ai giữ các trọng trách lãnh đạo. Nếu không có
sự tham vấn này mà quyết định theo ý riêng mình, hay tệ hơn, theo sự tham muốn
riêng mình thì dễ đi đến sai lầm, vua A Xà Thế, dặn dò đại thần Vassakara rất kỷ,
từ lời nói của Phật, ghi nhận các câu trả lời của Ngài để về thuật lại đúng ý
của vua A Xà Thế.
Lúc bấy giờ tôn giả A Nan đứng hầu bên
Phật. Thế Tôn nói với An Nan : Này A Nan ! Thầy có nghe dân nước Vajji thường
hay hội họp và hội họp đông đủ với nhau không ?
Bạch Thế Tôn, con có nghe dân Vajji
thường hay tụ họp và tụ họp đông đảo với nhau.
1-Này
An Nan, khi nào dân Vajji thường hay tụ họp và tụ họp đông đảo với nhau, thời
này A Nam dân Vajji sẽ được lớn mạnh, không bị suy thoái.
Sự
tụ họp mang đến lợi ích thiết thực, không làm phát sinh điều xấu mà chỉ phát
sinh điều tốt, việc làm như vậy gọi là tự điều chỉnh. Khi gặp gỡ thảo luận,
trao đổi với nhau, nêu lên những khuyết điểm, tìm cách khắc phục, và cũng có
thể trao đổi với nhau để tăng cường các ưu điểm. Nhờ vậy mà người này có thể
học hỏi người kia, để tự điều chỉnh bản thân mình và điều chỉnh tập thể mình,
làm cho cá nhân và tập thể sung sướng, an lạc hơn. Với ý nghĩa này tập thể ấy
không bị suy thoái.
2-Đức Phật lại hỏi An
Nan, Này A Nan dân Vajji có tụ họp trong niệm đoàn kết, giải tán trong niệm
đoàn kết và làm việc trong niệm đoàn kết, thì sẽ được lớn mạnh không suy thoái.
Yếu
tố đoàn kết rất quan trọng, để có sự đoàn kết, toàn xã hội cần phải có sự đồng
thuận. Nếu cộng đồng bị chia thành nhiều nhóm lợi ích khác nhau, đấu tranh
giành giật quyền lợi mà không có một định hướng chung thì không thể đoàn kết
được. Sự đoàn kết đó chỉ có thể dựa trên sự ưu tiên cho lợi ích cộng đồng, lợi
ích dân tộc phải đặt cao hơn lợi ích nhóm.
3-Đức Thế Tôn lại hỏi A
Nan: Này A Nan. Dân Vajji không ban hành những luật lệ không nên được ban hành,
không huỷ bỏ những luật lệ đã được ban
hành, sống đúng với truyền thống của dân tộc, như đã ban hành thuở xưa, thì đất
nước sẽ lớn mạnh không suy giảm.
Thời
bao cấp “ Trí, phú,địa, hào đào tận gốc, trốc tận rễ ” đã làm đảo lộn trật tự
xã hội VN, là một minh chứng cho điều này.
Luật lệ không được ban hành là những
luật lệ gây rối loạn xã hội, những luật lệ này đem lại lợi ích cho một nhóm
người, nhưng gây thiệt hại cho cả một xã hội, cộng đồng lớn. Những luật lệ như
vậy không nên ban hành. Huỷ bỏ các luật lệ củ đang còn có tác dụng tốt, các
luật này đang được sự đồng thuận của xã hội
4-Đức Thế Tôn lại hỏi A
Nan, Này A Nan ! Khi nào dân Vajji tôn sùng kính trọng, đảnh lễ, cúng dường các
bậc trưởng lão, và nghe theo lời dạy của những vị này, thời A Nan, dân Vajji sẽ
được lớn mạnh không suy giảm.
Các bậc trưởng lão là những vị đã có nhiều sự đóng góp tích cực cho sộng
đồng và tinh thần phục vụ, có tư cách đạo đức tốt, có nhiều kinh nghiệm, là
những người có sự hiểu biết sâu rộng, có trí tuệ. Sự tôn trọng đối với những
người như vậy rất quan trọng. Họ là những người có nhiều kinh nghiệm và sáng
kiến thích đáng trong việc điều hành cộng đồng.
Một khi tham hỏi ý kiến với những vị này, họ sẽ góp ý cho những kinh
nghiệm dễ tạo sự đồng thuận của toàn xã hội và tránh được sự sai lầm do thiếu
kinh nghiệm.
5-Phật
lại hỏi: Này A Nan ! khi nào dân Vajji không bắt cóc và cưỡng ép những người
phụ nữ và thiếu nữ dân Vajji phải sống với mình, thời này A Nan, dân Vajji sẽ được lớn mạnh không suy giảm
Gây bất ổn
cho nữ giới sẽ ảnh hưởng đến toàn xã hội, mất an ổn một nhà, tức mất an ổn một
xóm, một xóm mất an ổn xã hội mất quân bình. Những sự ép buộc phụ nữ, như buôn
bán phụ nữ, môi giới hôn nhân v.v sẽ gây ra những hậu quả trầm trọng trong xã
hội ở hiện tại và tương lai. Nếu những người nữ bất ổn lo sợ, buồn giận, đau
khổ sẽ tác hại đến tâm lý con cái của họ. Kết quả cha mẹ đau khổ con cái của họ
cũng khổ đau, xã hội suy thoái là điều không tránh khỏi.
6- Này A Nan ! Khi nào dân Vajji tôn sùng, kính trọng các đền đài,
chùa miếu của đất nước Vajji, không bỏ phế các cúng lễ đã cúng từ trước, đã làm
từ trước đúng với quy pháp. Này A Nan đất nước Vajji sẽ lớn mạnh.
Các đền đài chùa miếu, là nơi đân
chúng sinh hoạt tâm linh và thông qua đó duy trì nếp sống tốt đẹp đã có. Nhờ
nếp sống ấy mà cộng đồng không bị ảnh hưởng các tác nhân xấu.
7- Này A Nan ! khi nào dân Vajji bảo hộ che chở đúng pháp các vị A
La Hán. Khiến các vị A La Hán, chưa đến sẽ đến trong xứ, và những vị A La Hán
đã đến được sống an lạc, thời này A Nan dân Vajji sẽ được lớn mạnh không suy
giảm.
Các vị A La
Hán có đạo cao đức trọng, có trí tuệ, sự có mặt của các A La Hán sẽ góp phần
điều chỉnh xã hội, xã hội phát triển tốt đúng hướng. Ngoài ra, nếu môi trường
xã hội tốt đẹp sẽ khiến cho các vị A La Hán ở được lâu. Đạo đức và trí tuệ của
các vị A La Hán có sự ảnh hưởng tốt cho việc an dân trị nước, là hàng rào ngăn
chận những sự thối hoá trong xã hội. Hàng ngũ Tăng già bị thối hoá , suy yếu
thì hàng rào bảo vệ đất nước cũng bị báo động đưa đến suy vong.
Đại thần Vassakàra kết luận khi nghe
phân tích những điều trên: Thưa Thế Tốn Gotama, nếu dân chúng Vajji chỉ hội đủ
một điều không suy thoái này, thời dân Vajji nhất định lớn mạnh, không bị suy
giảm, huống nữa là đủ bảy điều không suy thoát. Thưa Tôn Giả Gotama, vua A Xà
Thế nước Magadha không thể đánh bại dân Vajji ở chiến trận, trừ phi dùng ngoại
giao hay kế ly gián./.
***********
0 nhận xét:
Đăng nhận xét