Những đoạn kinh cơ bản và thiết yếu nhất trong Tâm
kinh Bát Nhã:
-
Chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhất thiết khổ ách.
-
Sắc bất dị không, không bất dị sắc.
-
Sắc tức thị không, không tức thị sắc
-
Bất sanh bất diệt, bất cấu bất tịnh
-
Bất tăng bất giảm – Chư pháp không tướng
-
Vô trí, vô đắc – Niết bàn
-
Chánh đẳng chánh giác.
-
Yết đế, yết đế Ba la yết đế, Ba la tăng yết đế, Bồ đề tát đỏa bà ha.
(Nhận thức thẳm sâu rằng, hợp thể năm uẩn cấu thành
thân và tâm này đều không thật, tức thì vượt qua mọi khổ ách .
- Sắc tướng chẳng khác không, rỗng không chẳng khác
sắc tướng. Sắc tức là không, không tức là Sắc.
- Không sanh không diệt, không dơ không sạch, không
thêm không bớt.
- Tất cả các pháp đều biểu hiện tướng không thật,
không thể nhận thức, không thể đạt được. Niết bàn- Giác ngộ hoàn toàn rốt ráo.
- Vượt qua, vượt qua, cố gắng vượt qua bên kia! Hãy
cố gắng vượt qua bờ bên kia, tĩnh thức an vui.)
Tâm kinh chỉ có 270 chữ ký tự Trung Quốc nhưng nó
dung chứa tất cả giáo lý của Phật giáo Đại thừa. Trong bản kinh này là thực thể
của các kinh Kim Cang, Hoa Nghiêm và Pháp Hoa, bao gồm tất cả tám vạn bốn ngàn
kinh điển. Nó được trì tụng trong mỗi chùa Phật giáo Đại thừa và Thiền tông
trên thế giới.
Ma ha có nghĩa là vĩ đại, rộng lớn. Bát Nhã là Trí
tuệ siêu việt, và Ba la mật Đa nghĩa là đáo bỉ ngạn, vượt qua bờ bên kia, hoặc
hoàn thiện tuyệt đối. Tâm có nghĩa là trái tim “Tâm lộ” con đường tâm. Vì vậy,
kinh này là “Đại đạo” con đường rất lớn, con đường cho sự hoàn hảo của Trí tuệ
tuyệt đối. Chữ Ma ha trong tiêu đề của kinh này chỉ ra một cái gì đó kích thước
rất rộng lớn là những gì thật sự vô số, vô biên, trùm khắp cả thời gian và
không gian. Thường người ta cho rằng đại địa là mặt đất lớn nhất. Nhưng so với “Đại
dương” thì biển cả lớn nhất. Nhưng biển cả so với bầu trời lại lớn vô cùng vô
tận. Có thể nói không gian lớn nhất mà chúng ta khó lường. Vũ trụ vô biên, thời
gian vô hạn và không gian vô cùng, dung chứa tất cả các tinh cầu thế giới vô
tận. Đó có phải lớn nhất chăng? Tất cả mọi người có thể nghĩ rằng điều đó đúng
thật như thế.
Nhưng một vị tổ sư nổi tiếng cho biết “vũ trụ bao
gồm thân tôi, nhưng tâm tôi trùm khắp cả vũ trụ”. Đây là một điểm rất quan
trọng. Vũ trụ bao gồm và phủ trùm thế giới của chúng ta và tất cả mọi thứ bên
trong nó. Vì vậy, nó thực sự vô cùng rộng lớn. Nhưng khi bạn nghĩ về vũ trụ “vũ
trụ” thì ngay lập tức, tâm bạn đã bao phủ toàn bộ vũ trụ. Do đó, tâm chúng ta
lớn hơn so với thời gian vô hạn và không gian vô cùng của vũ trụ này. Thật
tuyệt vời. Tâm kinh chỉ ra điều lớn nhất đó là TÂM. Nó cho thấy, chúng ta có
thể khám phá và trau giồi việc sử dụng thích hợp trong những điều lớn nhất, vì
vậy tiêu đề kinh này gọi là Ma Ha.
Nhận thức thẩm sâu rằng “hợp thể năm uẩn cấu thành
thân và tâm này đều không thật, tức thì vượt qua mọi khổ đau ách nạn”.
Chúng ta nhận ra thế giới, khổ đau có mặt khắp mọi
nơi. Tất cả chúng sanh luôn luôn đau khổ và gặp nhiều ách nạn. Vậy khổ đau từ
đâu đến? Con người đang mắc kẹt với một tình yêu vô vọng nào đó, hoặc theo đuổi
đam mê có được của cải vật chất, hoặc tham vọng trở thành những điều mà họ cảm
thấy sẽ thành đạt trong cuộc sống của họ, nào danh vọng, tình, tiền, địa vị.
Chính những thứ dục vọng nó gây ra mọi khổ đau cho ta cho xã hội và thế giới.
Tất cả đều do tâm tạo, giống như một thứ ảo ảnh xông lên từ trên mặt đường nhựa
nóng hoặc cát nóng, tưởng chừng như có nước xuất hiện phía trước. Nhưng thực ra
không phải. Khi chúng ta nhận ra điều này thì khổ đau đó chỉ là sản phẩm của
Tâm. Và không có thứ gì tồn tại độc lập (Tâm tạo thì tâm chuyển). Sau đó không
còn bất kỳ khổ đau và ách nạn nào nữa.
Nếu chúng ta tin rằng năm uẩn này có thật, và chúng
là “cái Tôi” thực sự, thì mọi khổ đau và ách nạn có mặt. Nếu quán sát hiểu rằng
năm uẩn không thật, cái tôi cũng không thật thì mọi khổ đau chấm dứt, ách nạn
không còn. Đây là trọng tâm giáo lý Tiểu thừa.
Tâm kinh cho thấy rằng năm uẩn xưa nay vốn không
thật có, thế thì khổ đau ở đâu? Cái gì làm cho đau khổ. Nếu bạn dính mắc với
năm uẩn, sắc, thọ, tưởng, hành, thức thì khổ đau có một nơi để ở. Nhưng Tâm
kinh cho thấy năm uẩn đều không thật. Tâm hoàn toàn rỗng không, thì nơi đâu khổ
có thể trú ngụ? Vì vậy, giáo lý này nói về tánh không rất quan trọng cần phải
thấu đạt.
Sắc chẳng khác không, không
chẳng khác sắc
Sắc tức là không, không tức
là sắc.
Tâm kinh nói rằng: Cái gì có hình sắc là không thật.
Cái gì không thật tức là hình sắc. Nhưng tại sao cần thiết để hiểu điều này? Lý do là con người luôn dính mắc với danh và
sắc, sự dính mắc này là nguyên nhân của hầu hết tất cả khổ đau. Muốn chữa trị
sự dính mắc này, thì phải quán chiếu Danh và Sắc này không thật, không tồn tại
lâu dài, chúng luôn luôn thay đổi.
Hầu hết mọi người đều quý trọng thân này, họ tìm
nhiều cách để làm cho thân khỏe mạnh và đẹp đẽ thêm. Nhưng một ngày nào đó,
thân này phải đau, phải chết rồi tan hoại. Bạn không thể giữ mãi cái thân vốn
trống rỗng này được nữa. Tuy nhiên nhiều người vẫn trân trọng thương yêu nó.
Bạn không thể mang theo danh tiếng, tiền bạc của cải. Bạn không thể mang theo
sắc dục. Bạn không thể thực hiện bất cứ điều gì.
Ngày nay nhiều người dính mắc với những điều như thế.
Họ quý trọng danh tướng bề ngoài trên tất cả các thứ, để rồi tổn hại đến bản
thân mình và những người khác chỉ để bảo vệ hư danh. Họ muốn nhận được nhiều
lợi dưỡng, tiếng khen, hoặc mối quan hệ nào đó. Họ tranh giành quyền lực để có
được vị trí cao trong đoàn thể xã hội. Người ta luôn luôn nhân danh một cái gì
đó rồi lệ thuộc vào những vọng tưởng điên đảo của họ, gây ra không biết bao
điều tồi tệ khổ đau. Họ cố gắng bắt lấy những thứ vô thường rỗng không này.
Thời đại bây giờ, nhiều người chạy theo thị dục, vô minh phủ lấp, nhưng chả mấy
ai quan tâm biết rõ điều đó, sắc tức là không. Vì vậy suy nghĩ và chạy theo thị
dục, chỉ là ảo tưởng mê lầm, câu kinh này chứng minh về điểm đó.
Điều quan trọng là bạn muốn điều gì trong cuộc sống
của bạn ngay bây giờ? Nếu bạn tham muốn thì “Cái Tôi” này trong mỗi lúc tạo ra
tâm bạn, và tâm đã tạo ra cuộc sống của bạn. Nó quyết định đời này và đời sau.
Bởi nhận thức rằng, tất cả pháp vốn rỗng không, do đó, bạn có thể buông xuống
tất cả và chỉ sống an nhiên và không có đau khổ qua những diễn biến vô thường.
Nếu bạn không dính mắc vào danh và sắc bạn sẽ hoàn toàn tự do tự tại ./.
(Trích:
Thiền Tông Chỉ Nam: giảng Thiền Sư Sùng
Sơn)
{—]–{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét