SỢ HÃI

Đức Thế Tôn gọi các Tỳ kheo nói rằng: Này các Tỳ kheo, có bốn sự sợ hãi. Thế nào là bốn?  Đó là sợ hãi tự mình trách, sợ hãi người khác trách, sợ hãi hành phạt và sợ hãi đọa vào ác thú.

Thế nào là sợ hãi tự mình trách? Này các Tỳ kheo, có hạng người suy xét: “Nếu thân ta làm ác, miệng ta nói ác, ý ta nghĩ ác, thời chính ta có thể trách ta” (lương tâm căn rứt). Sao ta lại làm việc ấy?  Người ấy do sợ hãi tự trách, nên bỏ ác làm lành, đây gọi là sợ hãi tự trách.

Thế nào là sợ hãi người khác trách? Ở đây, này các Tỳ kheo, có hạng người suy xét: “Nếu thân ta làm ác, miệng ta nói lời ác, ý ta nghĩ ác, thời người khác có thể trách ta. Sao ta làm nghiệp ấy? Người ấy do sợ hãi người khác trách, nên bỏ ác làm lành, sống đời trong sạch. Này các Tỳ kheo, đây gọi là sợ hãi người khác trách.

Thế nào là sợ hãi hình phạt? Ở đây, này các Tỳ kheo, có người thấy các vua chúa khi bắt được kẻ trộm cướp liền dùng nhiều hình phạt sai khác. Họ đánh bằng roi, bằng gậy cho đến lấy gươm dao chặt đầu. Người ấy sợ hãi hình phạt, nên không dám đi trộm cắp tài sản của kẻ khác. Này các Tỳ kheo, đây gọi là sợ hãi hình phạt.

Thế nào gọi là sợ hãi đọa vào ác thú? Ở đây, này các Tỳ kheo, có người suy nghĩ như sau “Những ai thân làm ác, miệng nói lời ác, ý nghĩ ác thì sẽ có ác báo trong tương lai”. Người ấy sợ hãi đọa vào ác thú, đọa xứ nên đoạn tận thân làm ác, miệng nói lời ác và ý nghĩ ác. Này các Tỳ kheo, đây gọi là sợ hãi ác thú.

                     (Tăng Chi Bộ II, Chương 4, Phẩm Sợ hãi)

Lời bàn:  Lo sợ là tâm lý bất an là một trong những phiền não làm xáo động tâm tư con người. Tuy vậy, sự lo sợ vốn rất cần thiết cho con người hướng thiện, tránh xa những điều xấu ác. Trong cuộc sống, nếu không có chút sợ sệt, nễ nang thì người ta có thể làm mọi việc ác chẳng chừa bất cứ điều gì.

 Tự vấn lương tâm, tự dằn vặt với mình về những điều xấu ác là nền tảng căn bản của sự hoàn thiện. Sự hãi sự chê trách của người khác là dĩ nhiên với người đứng đắn và tương đối dễ làm. Nhưng sự tự chê trách, ghê tởm với chính mình (khi sự việc chưa làm hay làm rồi chưa ai biết) mới là điều khó, không phải ai cũng làm được.

  Sợ hãi về hình phạt, sự nghiêm trị của pháp luật cũng giúp cho con người chùn tay trước những việc ác. Luật pháp càng nghiêm minh thì cái ác càng bị đẩy lùi. Tuy chỉ giải quyết phần ngọn của cái ác nhưng luật pháp cũng có tác dụng trừng phạt răn đe hiệu quả.

   Không những lo sợ quả báo nhãn tiền mà cũng lo sợ quả báo ác ở đời sau nơi ác thú đọa xứ ở trong tương lai cũng góp phần quan trọng cho việc hoàn thiện con người. Gieo nhân ác thì gặt quả báo ác là sự thật, vì thế những người con Phật luôn quan sát thân tâm, phát huyb tuệ giác, biết sợ hãi những điều xấu ác để sống hiền thiện nhằm gặt hái an lành cho đời này và đời sau./.

SỢ HÃI 2017-06-05T06:50:00-07:00 Rating: 4.5 Diposkan Oleh: CHÙA TAM BẢO TAM KỲ