XuÊt gia vµ môc ®Ých cña xuÊt gia
XuÊt gia lµ g×?
Giíi xuÊt gia ch©n chÝnh lµ më ®Çu tõ Sa di ThËp giíi, Sa di kh«ng
thä ThËp giíi, kh«ng ®îc kÓ lµ ngêi xuÊt gia hîp c¸ch. V× thÕ Sa Di ThËp giíi
lµ c¬ së cña xuÊt gia. Môc ®Ých cña giíi xuÊt gia lµ cÇu ®¾c ®¹o NiÕt Bµn gi¶i
tho¸t sanh tö. Ba ®êi ch PhËt ë hiÖn t¹i nh©n gian thµnh PhËt ®Òu lµ hiÖn
tíng xuÊt gia, kh«ng cã ®øc PhËt nµo kh«ng xuÊt gia mµ thµnh PhËt, v× thÕ Sa
Di giíi l¹i lµ c¬ së cña ®¹o gi¶i tho¸t. XuÊt gia ch¼ng ph¶i lµ ®iÒu PhËt gi¸o
ph¸t minh tríc nhÊt, còng ch¼ng ph¶i chØ PhËt gi¸o míi cã. Mµ ë Ên §é, tríc
khi ®øc ThÝch T«n gi¸ng thÕ còng ®· cã nhiÒu thø ngo¹i ®¹o. Sa M«n cã nghÜa lµ
døt t©m, hoÆc tÞnh chÝ, lµ tªn gäi chung cña Ên §é ®èi víi c¸c h¹ng ngêi xuÊt
gia. Sau khi PhËt gi¸o s¸ng lËp ®Ó ph©n biÖt víi Sa M«n ngo¹i ®¹o (nh Sa M«n
Bµ La M«n) cho nªn gäi ngêi xuÊt gia cña PhËt gi¸o lµ Sa M«n ThÝch tö, nghÜa
lµ ®Ö tö xuÊt gia cña PhËt thÝch Ca.
Quan niÖm vÒ h×nh th¸i tu hµnh gÇn nh lµ hiÖn tîng chung cña c¸c
t«n gi¸o cao cÊp trªn thÕ giíi. Môc ®Ých tèi cao cña t«n gi¸o ®Òu lµ t×m cÇu sù
gi¶i tho¸t ra khái nhôc dôc vµ sù tù t¹i cña t©m linh. V× thÕ , mét t«n gi¸o
®îc gäi lµ t«n gi¸o, bÊt luËn thñ ®o¹n vµ ph¬ng ph¸p nh thÕ nµo? Sù t×m cÇu
cña nã tÊt nhiªn còng lµ xuÊt thÕ.
ChÝnh v× sù yªu cÇu xuÊt thÕ, nªn sinh ho¹t xuÊt gia trªn tinh
thÇn cÊm dôc vÉn lµ tr×nh tù tÊt nhiªn cña sù tu hµnh.
Do ®ã, trõ Håi gi¸o ra, c¸c t«n gi¸o cao cÊp §«ng ph¬ng, T©y
ph¬ng ®Òu cã bao hµm Ýt nhiÒu s¾c th¸i xuÊt thÕ hoÆc t tëng cÊm dôc.
H×nh th¸i xuÊt gia, tuy c¸c
t«n gi¸o ®Òu cã, song xuÊt gia mµ ®îc thËt sù ®¹t ®Õn c¶nh giíi gi¶i tho¸t
sanh tö th× chØ cã PhËt gi¸o. Do v× h×nh th¸i xuÊt gia tuy gÇn gièng nhau, nhng
néi dung xuÊt gia hoµn toµn bÊt ®ång. XuÊt gia theo c¸c t«n gi¸o kh¸c dï cã lý
do vµ ph¬ng ph¸p tu tr× cña hä, song ®ã lµ ®iÒu dêng nh ®óng mµ sai, v× tu
luyÖn mï qu¸n, tù t×m khæ cùc, kh«ng cã c¨n cø, cho ®Õn xuÊt ph¸t tõ sù chÊp
tríc cuång nhiÖt vµ sù mª tÝn v« lý. Cßn sanh ho¹t t«n gi¸o cña PhËt gi¸o lµ
®Æt nÒn mãng trªn nh©n tÝnh tõng cÊp th¨ng hoa, lµ xuÊt ph¸t tõ lý trÝ ph¸n
®o¸n quyÕt tr¹ch, lµ tõ trong c¶nh giíi ®Ých th©n chøng ngé cña PhËt lÇn lîc
lu xuÊt, chø kh«ng ph¶i lµ cÊm dôc cùc ®oan, mµ lµ c¨n cø vµo suèi nguån cña
lý t¸nh thuËn víi sù ®Ò cao nh©n t¸nh mµ tiÕp th«ng thÊu suèt víi sinh ho¹t
xuÊt gia. V× thÕ sinh ho¹t xuÊt gia cña
PhËt gi¸o lµ ®Æt nÒn t¶ng quan hÖ cña nh©n lu©n ®Ó lµm th¨ng hoa tõng bËc, tõ
sinh ho¹t t¹i gia ngò giíi, b¸t giíi, ®Õn sinh ho¹t xuÊt gia cña Sa di thËp
giíi vµ tú kheo giíi. Ngò giíi ®Æt nÒn mãng tõ quan niÖm lu©n lý cña x· héi
loµi ngêi. Do ®©y, PhËt gi¸o dï mong muèn mäi ngêi ®Òu tin PhËt, häc PhËt, nhng
tuyÖt nhiªn kh«ng Ðp buéc mäi ngêi ®Òu ph¶i xuÊt gia. Muèn biÕt ngêi nµo ®·
cã thÝch nghi víi sù xuÊt gia ë trong PhËt gi¸o hay kh«ng, chØ cÇn xem ngêi ®ã
cã tiÕp thä ®îc tinh thÇn cña giíi luËt hay kh«ng (do quan niÖm lu©n lý th¨ng
hoa mµ thµnh). Giíi luËt xuÊt gia do quan niÖm lu©n lý th¨ng hoa mµ lµm thµnh, ®ã
lµ ®¹o NiÕt Bµn gi¶i tho¸t sanh tö. §©y ch¼ng ph¶i lµ sù siªu xuÊt sanh tö mét
c¸ch ®ét nhiªn, mµ lµ do nh©n t¸nh cña lu©n lý nh©n gian hoÆc sù th¨ng hoa tõng
cÊp cña lý t¸nh hoµn thµnh. V× thÕ, ®©y ch¼ng ph¶i lµ v« c¨n cø, mµ lµ ®Æt trªn
nÒn mãng th¨ng hoa sinh ho¹t t¹i gia cña c¸i nh©n sanh tö, cuèi cïng, do sù tho¸t x¸c ®Ó ®¹t ®Õn c¶nh
giíi NiÕt Bµn siªu tho¸t sanh tö. §iÒu nµy hoµn toµn bÊt ®ång víi h×nh thøc vµ
quan niÖm cña thÇn gi¸o dùa vµo lùc lîng cña Thîng ®Õ cøu chuéc. Thîng ®Õ
cøu thÕ cña ngo¹i ®¹o lµ tè c¸o sù mª tÝn thÇn bÝ, cho ®Õn t¬ng tù nh ma thuËt hoÆc ma tuý cña
tÝnh chÊt th«i miªn, cã thÓ ch©n chÝnh
®¹t môc ®Ých gi¶i tho¸t sanh tö ®îc ?
I - §Þnh nghÜa:Theo Pali:nghÜa lµ khíc tõ nh÷ng
®iÒu m¬ íc thÕ gian, ®Ó chän lÊy ®êi sèng tu sÜ, vµ cßn cã nghÜa lµ t¹m thêi
vît ra khái c¸c ph¸p che lÊp NiÕt Bµn b»ng c¸ch thùc hiÖn con ®êng tu tËp
giíi, ®Þnh, tuÖ.
Trong kinh Nikaya cña Thîng to¹ bé ®Þnh nghÜa: XuÊt gia nghÜa lµ
c¹o bá r©u tãc, tõ bá gia ®×nh, sèng kh«ng gia ®×nh, mÆc ¸o ho¹i s¾c, sèng trong
ph¸p PhËt.Vµ cßn mét nghÜa réng lín h¬n th× xuÊt gia gåm cã ba nghÜa:
a - XuÊt thÕ tôc gia, b -
XuÊt phiÒn n·o gia, c - XuÊt tam giíi
gia.
a - XuÊt thÕ tôc gia: Theo ®¬n thuÇn trªn v¨n tù lµ “ra khái nhµ thÕ
tôc”. ThÕ tôc ë ®©y lµ chØ cho gia ®×nh, cha mÑ, vî con, anh em, th©n
b»ng quyÕn thuéc. Danh vÞ lîi dìng cña thÕ tôc.§©y còng lµ mét sîi d©y “t×nh ¸i, vµ ¸i
luyÕn “mµ mäi ngêi trong thÕ gian khã cã thÓ vît qua. Nãi réng ra h¬n:
Nhµ thÕ tôc cßn bao gåm c¶ x· héi, ®Õn tÊt c¶ con ngêi cïng sèng trªn thÕ gian
nÇy, ®Çy dÉy nh÷ng tranh ®ua, danh lîi, tham ®¾m trong ngò dôc. Víi lßng tham
®¾m v« tËn, ch¼ng biÕt ®Õn bao giê míi ®îc võa lßng tho¶ ý, ®Ó råi ph¶i chuèc
lÊy víi bao næi khæ vµo th©n. Trong kinh Ph¸p Hoa phÈm VÝ dô gäi thÕ gian nµy
ch¼ng kh¸c nµo ng«i nhµ löa. Do vËy ngêi cã chÝ híng ra khái nhµ thÕ tôc tøc
ph¶i cã mét t©m hån híng thîng, chuÈn bÞ s¼n cho m×nh ®Çy ®ñ néi lùc, t
tëng ®Ó lµm cuéc c¸ch m¹ng néi t©m, mét tinh thÇn quyÕt chÝ dòng m·nh míi mong
tho¸t ra khái ng«i nhµ t×nh ¸i thÕ gian nÇy, ®Ó híng tíi mét ch©n trêi cao
réng.
b - XuÊt phiÒn n·o gia: Nh÷ng sù t¸c ®éng bªn ngoµi thÕ gian biÕt
bao phiÒn to¸i, nhng ®ã còng chØ míi lµ phÇn ngo¹i c¶nh. PhiÒn n·o ë ®©y lµ
chØ cho phÇn néi t©m cña mçi ngêi chóng ta. Trong kinh Ph¸p có, cã nãi r»ng “T©m lµ chñ, T©m dÉn ®Çu c¸c ph¸p, T©m t¹o t¸c, nãi hay lµm víi t©m « nhiÓm th×
sù khæ sÏ kÐo ®Õn nh b¸nh xe l¨n theo ch©n con vËt kÐo”. Trong kinh Hoa
Nghiªm nãi: “NhÊt thiÕt duy t©m t¹o”.
Qua nh÷ng lêi d¹y trªn chóng ta thö nh×n l¹i trong t©m chóng ta cã
bao nhiªu ®iÒu phiÒn n·o. ChØ cã mét t¸c ®éng nhá còng lµm cho t©m ta « nhiÓm
råi nÕu ®ã lµ bÊt thiÖn. Do vËy, dï ngo¹i c¶nh hay néi t©m, khi t©m ta t¸c ®éng
®Õn ®iÒu bÊt thiÖn th× biÕt bao nhiªu phiÒn n·o dÊy lªn. Theo Duy thøc häc, th×
phiÒn n·o cã nhiÒu thø, nãi lîc gåm cã 6 thø c¨n b¶n (tham, s©n, si, m¹n, nghi
vµ ¸c kiÕn)Riªng ¸c kiÕn l¹i cã 4 (Biªn kiÕn, tµ kiÕn, kiÕn thñ vµ giíi cÊm thñ).
Cho nªn viÖc ra khái nhµ phiÒn n·o kh«ng ph¶i ®¬n thuÇn mét ngµy hai ngµy mµ
cÇn tr·i qua qu¸ tr×nh tu tËp trong sù cÇn mÈn vµ thanh tÞnh. Cho ®Õn giai ®o¹n
thÊy ®îc ch©n tíng cña phiÒn n·o míi mong ®o¹n trõ.
c - XuÊt tam giíi gia: Cã nghÜa lµ ra khái ng«i nhµ ba câi.Nh×n
chung trong ba câi nµy vÉn kh«ng ngoµi sù tham ®¾m vÒ ¸i vµ dôc. Tham ®¾m ë ®©y
kh«ng ngo¹i trõ ®iÒu thiÖn. Nh trong kinh ®øc PhËt còng ®· d¹y cho hµng PhËt
tö vÒ ph¬ng ph¸p tu thËp thiÖn sÏ ®îc sanh thiªn. Nhng câi trêi ®ã vÉn cßn
lÉn quÈn trong ba câi. Cho nªn viÖc tu tËp ®Ó vît ra ngoµi ph¹m vi tam giíi, kh«ng
ph¶i ë ®©u xa vêi, mµ chÝnh ngay trong câi mµ ta ®ang sèng. Miễn r»ng t©m ta ®õng ®Ó dÝnh m¾c, chÊp tríc.
II - TÝnh chÊt vµ t¸c dông cña sù xuÊt gia
Trong PhËt gi¸o, ngêi xuÊt gia ph©n lµm 5 h¹ng lµ Sa Di, Sa Di Ni,
Thøc Xoa Ma Na, Tú kheo, Tú kheo Ni. N¨m h¹ng nµy lµ n¨m ®¼ng cÊp hoÆc n¨m
lo¹i. Ngêi nam thä thËp giíi gäi lµ Sa Di. Ngêi n÷ thä thËp giíi gäi lµ Sa Di
Ni. Ngêi nam thä toµn bé giíi cña xuÊt gia gäi lµ Tú kheo. Ngêi n÷ thä toµn
bé giíi cña giíi xuÊt gia gäi lµ Tú kheo Ni. Thøc Xoa Ma Na lµ mét qu¸ tr×nh
cña giai ®o¹n gi÷a tõ Sa Di ni ®Õn Tú kheo ni.
VÒ tÝnh chÊt xuÊt gia, PhËt gi¸o ph©n lµm ba lo¹i:
1 - Th©n xuÊt gia, t©m xuÊt gia: §©y lµ chØ cho nh÷ng ngêi xuÊt
gia cã chÝ híng thîng, mÆt dï th©n thÓ ë tßng l©m, tù viÖn hay nói rõng, nhng
t©m hä kh«ng cßn nghØ tëng ®Õn nh÷ng kho¸i l¹c ngò dôc thÕ gian, sèng mét ®êi
thiÓu dôc tri tóc, lu«n lu«n nghiªn cøu t duy, sèng trong gi¸o ph¸p Nh Lai.Tù
t¹i an l¹c, gi¶i tho¸t, lµm lîi cho m×nh, lîi ngêi. §©y lµ phÐp t¾c xuÊt gia
ch©n chÝnh, lµ bæn phËn chÝnh yÕu cña ngêi xuÊt gia trong ®¹o phËt.
2 -Th©n xuÊt gia, t©m kh«ng xuÊt gia: Cã ngêi tuy c¹o tãc mÆc
t¨ng phôc, trô tù viÖn, kh«ng cíi vî, kh«ng lÊy chång hoÆc còng gi÷ ®îc th©n
thanh khiÕt, song néi t©m cña hä l¹i khao kh¸t tëng nhí ®Õn ngò dôc. Hä v×
sanh ho¹t cho ®Õn v× danh väng vµ ®Þa vÞ x· héi mµ xuÊt gia. §èi víi ph¬ng
thøc sanh ho¹t cña xuÊt gia tuy hä kh«ng c¶m thÊy høng thó, nhng v× vÊn ®Ò
sanh ho¹t vµ sù bã buéc cña quan hÖ x· héi nªn miÓn cëng xuÊt gia. Nh÷ng h¹ng
ngêi nµy thËt ®¸ng th¬ng xãt, hä kh«ng ®îc c¸i thó vÞ cña sanh ho¹t hiÖn
thùc, còng kh«ng ®îc sù lîi Ých cña PhËt ph¸p, hä l¹i sÏ bÞ qu¶ b¸o ®êi vÞ lai
rÊt ®¸ng sî, do v× hä ®èi víi tÝn ngìng PhËt gi¸o cã vÊn ®Ò, nªn sinh ho¹t
xuÊt gia cña hä còng kh«ng thÓ hoµn chØnh vµ cã lçi lÇm. V× thÕ ®©y lµ mét lo¹i
ngêi xuÊt gia bÞ PhËt quë tr¸ch, rÊt thêng thÊy ë ®êi m¹t ph¸p.
3 - T©m xuÊt gia, th©n ch¼ng xuÊt gia: §©y lµ Bå T¸t ®· chøng
Th¸nh vÞ, c¸c ngµi kh«ng tham luyÕn c¸i vui ngò dôc, v× ho¸ ®é chóng sanh nªn
thêng ho¸ hiÖn th©n phËn ngêi t¹i gia cã vî sanh con, nh c¸c ngµi Duy Ma , HiÒn
Hé..C¸c Ngµi tuy ë t¹i gia cã vî con, nhng t©m c¸c Ngµi kh«ng nhiÓm, kh«ng ®¾m,
kh«ng tham, kh«ng dôc, thanh tÞnh s¸ng suèt. Nhng ®©y kh«ng ph¶i lµ phÐp t¾c
th«ng thêng cña xuÊt gia, nªn ch¼ng thÓ thµnh ph¬ng thøc cña sinh ho¹t xuÊt
gia.
T¸c dông cña xuÊt gia
Ph¬ng thøc sanh ho¹t xuÊt gia cña PhËt gi¸o còng cã t¸c dông
nhiÒu tÇng:
1 - V× lý do liÔu sanh tho¸t tö mµ cã: §©y lµ ®Æt nÆng sù híng vÒ
tinh thÇn xuÊt thÕ mµ cã yªu cÇu cña sinh ho¹t xuÊt gia.
2 -V× lý do c¶nh tØnh vµ dÉn d¾t thÕ tôc mµ cã: §©y lµ v× ®èi trÞ
nh÷ng ngêi mª luyÕn trong trËn ®å thanh s¾c, ch×m ®¾m say sa trong biÓn ngò
dôc, mµ më ra ph¸p m«n thøc tØnh vµ gi¶i ®éc.
3 - V× lý do PhËt ph¸p trô ë thÕ gian mµ cã: §©y lµ ®Ó ý vµo sù
kiÕn lËp t¨ng ®oµn mong cã quy luËt ®Ó vÜnh c÷u triÓn khai vµ nèi tiÕp nhiÖm vô
ho»ng d¬ng PhËt ph¸p.
Nhng ®· xuÊt gia trong PhËt ph¸p, tuyÖt ®¹i ®a sè ph¶i cã toµn bé
t¸c dông ba thø: §èi víi chÝnh m×nh lµ cÇu gi¶i tho¸t sanh tö.§èi víi ngêi
kh¸c lµ v× c¶nh tØnh dÉn d¾t thÕ tôc. §èi víi PhËt ph¸p lµ v× trô tr× ho»ng
d¬ng.
Ba ®iÒu nÇy thiÕu mét th× kh«ng hoµn mü, xuÊt gia mµ kh«ng tù cÇu
tho¸t ly sanh tö th× ch¼ng cÇn xuÊt gia. XuÊt gia mµ kh«ng c¶nh tØnh dÉn d¾t
thÕ tôc, Êy lµ tr¸i víi tinh thÇn PhËt ph¸p gi¸o ho¸ thÕ gian. XuÊt gia mµ
ch¼ng trô tr× PhËt ph¸p, Êy lµ c« phô c¸i ©n lín lao cña PhËt.
III- Môc ®Ých cña xuÊt gia
Trong Quy S¬n C¶nh S¸ch. Tæ Quy S¬n d¹y r»ng: “Phï xuÊt gia gi¶,
ph¸t tóc siªu ph¬ng, t©m h×nh dÞ tôc, thiÖu long th¸nh chñng, chÊn nhiÕp ma
qu©n, thîng b¸o tø ©n, b¹t tÕ tam h÷u”. NghÜa lµ, ngêi xuÊt gia lµ khi cÊt bíc, th× t©m hån muèn vît ®Õn mét ch©n trêi
cao réng. T©m t¸nh vµ h×nh dung kh¸c ngêi thÕ tôc, tiÕp nèi dßng gièng cña
PhËt mét c¸ch r¹ng rì. Lµm cho ma qu©n ph¶i khiÕp sî, khuÊt phôc. Víi môc ®Ých
trªn nh»m b¸o ®¸p bèn ©n, díi cøu gióp ba câi.
Víi ®Þnh nghÜa trªn, th× ®iÒu chÝnh yÕu cña ngêi xuÊt gia lµ
híng ®Õn ch©n trêi cao réng, sèng trong gi¸o ph¸p Nh Lai, lu«n lu«n t duy tu
tËp kh«ng ngõng nghÜ, hÇu mong ®¹t ®îc sù an l¹c gi¶i tho¸t ®Ých thùc ngay
trong ®êi nÇy vµ nhiÒu kiÕp vÒ sau, nh»m ®em l¹i sù an l¹c ®ã dÉn d¾t chóng
sanh.
§Ó ®¹t môc ®Ých tèi thîng, Hµnh gi¶ ph¶i lÊy ph¬ng ph¸p tu tr×
tam v« lËu häc lµm c¬ së nÒn t¶ng. Nhê tr× giíi vµ tu ®Þnh mµ ph¸t sanh trÝ tuÖ
vµ c«ng dông cña trÝ tuÖ lµ chØ ®¹o, tù m×nh tu giíi vµ ®Þnh. Tõ ®ã míi cã kh¶
n¨ng tù gi¸c gi¸c tha, tù lîi lîi tha.
Cã ngêi quan niÖm ý nghÜa cña xuÊt gia gÇn nh ®ång víi sù tù
s¸t. ë trªn sù nghiÖp, t×nh ¸i, tiÒn b¹c, danh väng ®Þa vÞ bÞ thÊt b¹i, bÞ ®¶
kÝch qu¸ nÆng, gÆp sù thÊt b¹i khã thÓ v·n håi, v× thÕ t©m ý trë nªn kh« khan
l¹nh lÏo, kh«ng cßn cã chót dòng khÝ ®èi diÖn víi hiÖn thùc. Lóc kh«ng cßn muèn
phÊn ®Êu n÷a, th× con ®êng thø nhÊt rÊt gi¶n ®¬n lµ dïng ph¬ng ph¸p tù s¸t ®Ó
kÕt thóc c¸i sinh m¹ng kh«ng biÕt ph¶i lµm sao. Con ®êng thø hai tuy kh«ng ®¬n
gi¶n nhng còng rÊt dÔ lµ l¸nh vµo cöa PhËt, c¹o tãc xuÊt gia lµm b¹n víi mâ
chu«ng cho qua kiÕp sèng tµn. Quan niÖm nµy tuyÖt ®èi kh«ng ph¶i b¶n lai diÖn
môc cña xuÊt gia PhËt gi¸o, nhng còng kh«ng thÓ phñ nhËn thËt cã nh÷ng nh©n
vËt nh thÕ ®i vµo cöa PhËt xuÊt gia.
Nh÷ng nh©n vËt nµy ®i vµo cöa PhËt kh«ng cã sù kiÕn lËp lín lao vµ
còng kh«ng ®Õn næi cã sù ph¸ ho¹i lín lao, nhng trªn x· héi, sù kú thÞ ®èi víi
t¨ng l÷ cña nhµ PhËt lµ do nh÷ng ngêi nµy mµ ra. ThËt ra, ®Ö tö xuÊt gia thêi
PhËt cßn t¹i thÕ ®a sè lµ tú kheo ë nh©n gian, chØ mét thiÓu sè ë nói rõng lµ
Tú kheo A lan nh· chuyªn tr× giíi vµ tu thiÒn.
Tú kheo ë nh©n gian lµ ngêi xuÊt gia lÊy sù hµnh ho¸ nh©n gian
lµm chñ yÕu. Ngêi xuÊt gia vèn gi¶i tho¸t sanh tö cè nhiªn ph¶i tu thiÒn, tu
thiÒn cè nhiªn lµ liÓu sanh tho¸t tö, song nÕu tham ®¾m c¸i vui thiÒn ®Þnh thÕ
gian th× tr¸i l¹i, nh©n v× tu tËp thiÒn ®Þnh mµ lµm chíng ng¹i ph¸p m«n gi¶i
tho¸t sanh tö.
V× thÕ ngêi xuÊt gia PhËt gi¸o, lÊy sù cÇu trÝ tuÖ lµm môc ®Ých, thø
nhÊt ®em trÝ tuÖ gi¸o ho¸ nh©n gian lµm nhiÖm vô chñ yÕu bËc nhÊt. §Õn nh tr×
giíi lµm mét ph¬ng ph¸p ®o¹n tuyÖt c¸i nh©n sanh tö, song tr× giíi mµ ch¼ng
nhµm l×a sanh tö th× c«ng ®øc tr× giíi chØ cã thÓ ®îc qu¶ b¸o nh©n thiªn, chí
ch¼ng thÓ liÓu sanh tho¸t tö. Nh chØ cÇu tù m×nh gi¶i tho¸t mµ kh«ng trî gióp
cho ngêi kh¸c gi¶i tho¸t, tèi ®a thµnh
A La H¸n chø kh«ng thÓ thµnh PhËt. Trong ph¬ng ph¸p tu tr× cña PhËt
gi¸o, ba m«n häc giíi, ®Þnh, tuÖ ®Òu coi träng. Môc ®Ých cña tr× giíi vµ tu
®Þnh lµ ®Ó sanh huÖ, c«ng dông cña huÖ lµ chØ ®¹o tù m×nh tu giíi, ®Þnh vµ ®é
ngêi kh¸c gi¶i tho¸t, v× thÕ trong ba m«n kh«ng thÓ thiÕu mét m«n vµ lÊy huÖ
lµm trung t©m.
Ngêi xuÊt gia bu«ng bá tÊt c¶, thÊy suèt tÊt c¶, kh«ng tranh thÞ
phi, kh«ng ph©n biÖt nh©n ng·, trêng ®o¶n, v× thÕ rÊt khã ®îc. Nhng còng v×
thÕ mµ bÞ mét sè ngêi hiÓu lÇm cho r»ng ®©y lµ biÓu hiÖn cña t tëng tiªu
cùc. Kú thËt ngêi xuÊt gia cña PhËt gi¸o chÝnh m×nh bu«ng bá, thÊy suèt vµ d¹y
ngêi kh¸c bu«ng bá, thÊy suèt, Êy lµ tÝch cùc. Téi ¸c vµ ho¹ ho¹n cña nh©n
gian ®©u ch¼ng ph¶i hoµn toµn lµ do ngêi
kh«ng bu«ng xuèng, thÊy kh«ng suèt mµ
t¹o ra ? Ngêi xuÊt gia chóng ta mét bªn d¹y chÝnh m×nh vµ mét bªn d¹y
ngêi kh¸c bu«ng bá, thÊy suèt, ®ång thêi còng d¹y chÝnh m×nh vµ ngêi kh¸c lËp
tøc ®¶m ®¬ng.Danh lîi t dôc, cÇn ph¶i bu«ng bá, thÊy suèt, cøu ngêi gióp
ngêi cÇn ph¶i lËp tøc ®¶m ®¬ng. §©y cã thÓ kÓ lµ tiªu cùc ®îc ?
V× thÕ môc ®Ých xuÊt gia cña PhËt gi¸o: Mét lµ tù m×nh cÇu gi¶i
tho¸t, hai lµ trî gióp ngêi kh¸c gi¶i tho¸t, vµ lÊy viÖc tù cøu m×nh cøu ngêi
®ång ®îc gi¶i tho¸t lµm môc ®Ých.
PhËt gi¸o cã mét c©u cæ huÊn: “XuÊt gia lµ viÖc cña bËc ®¹i trîng phu, ch¼ng ph¶i viÖc quan
tíng cã thÓ lµm ®îc”. Quan tíng lµ ®iÓn h×nh cña hµo kiÖt, ®¹i trîng phu lµ ®iÓn
h×nh cña th¸nh hiÒn. Hµo kiÖt dùa vµo khÝ thÕ mµ thµnh. Th¸nh hiÒn b¸m vµo khÝ
chÊt mµ thµnh. KhÝ chÊt cña th¸nh hiÒn cã thÓ hµm dung khÝ thÕ cña hµo kiÖt, trong
khi khÝ thÕ cña hµo kiÖt cha ch¾c cã khÝ chÊt cña th¸nh hiÒn. Ngêi xuÊt gia
cña PhËt gi¸o lÊy PhËt lµm ®iÓn h×nh ®Ó noi theo. PhËt v× gi¶i tho¸t c¸i khæ
sanh tö cña chóng sanh vµ gi¶i ®¸p c©u ®è sanh tö cho chóng sanh mµ xuÊt gia tu
chøng. Môc ®Ých cña ngêi xuÊt gia trong PhËt gi¸o, trªn nguyªn t¾c lµ gièng
nh PhËt. Ra khái nhµ thÕ tôc, l×a bá vî con, lµ ®i ra khái c¸i nhµ khæ h¶i cña
c¸i khæ sanh tö vµ còng lµ v× trî gióp ngêi kh¸c cho ®Õn tÊt c¶ chóng sanh
còng ra khái ®îc c¸i nhµ khæ h¶i cña c¸i khæ sanh tö. V× thÕ trong PhËt gi¸o
tèt nhÊt lµ nªn xuÊt gia vµo lóc tuæi trÎ, søc lùc cßn cêng tr¸ng. NÕu v× thÊt
b¹i trªn ®êng t×nh ¸i vµ sù nghiÖp mµ xuÊt gia, phËt gi¸o tuy kh«ng cù tuyÖt
song còng kh«ng cæ ®éng vµ kh«ng thÓ nµo nhiÖt liÖt hoan nghªnh nh÷ng kÎ Êy ./.
Phô tr¬ng
Tu Hµnh: Tu nghÜa lµ tu T©m dìng T¸nh. Hµnh nghÜa lµ hµnh vi ®µng
hoµng, ®oan ch¸nh.
Träng ®iÓm cña tu hµnh lµ tu ë trong t©m, biÓu hiÖn ®øc ®é ra bªn
ngoµi, ch¼ng ai thÊy cho thÊu chuyÖn bªn trong t©m b¹n. Duy chØ cã sù biÓu hiÖn
ra bªn ngoµi, ®µng hoµng ®¹o ®øc, míi hiÓn thÞ ®îc sù thanh tÞnh ë bªn trong.
Tu hµnh lµ do n¬i m×nh, dùa vµo sù tinh tÊn cña chÝnh m×nh ®Ó khai më gi¸c t¸nh
s¸ng suèt, chí nªn hy väng r»ng kh«ng tu mµ ®¾c qu¶.Tu hµnh nµo ph¶i ®µm luËn
triÕt lý cao siªu, nãi nh÷ng quan niÖm s©u s¾c trêu tîng. Tu hµnh lµ sù hiÓu
biÕt rÊt gÇn gñi, rÊt b×nh thêng vÒ t¸nh b¶n nhiªn cña lßng ngêi.
XuÊt gia lµ chuyÖn chung th©n, còng gièng nh chuyÖn con g¸i ®i
lÊy chång vËy. CÇn ph¶i v« cïng thËn träng. LÊy chång kh«ng nªn kÝch ®éng ®êng
®ét quyÕt ®Þnh. XuÊt gia còng cÇn chän lùa ch¾c ch¾n víi lßng thanh tÞnh s¸ng
suèt. LÊy chång lµ bíc vµo mét gia ®×nh kh¸c. XuÊt gia lµ bíc vµo nhµ Nh
Lai. Nã cÇn b¹n g¸nh v¸c gia nghiÖp cña Nh Lai, tøc lµ g¸nh v¸c toµn thÓ chóng
sanh vËy. Nã kh¸c h¼n víi ngêi t¹i gia. Sù g¸nh v¸c nµy kh«ng nh÷ng võa nÆng
mµ võa l©u, v¹n nhÊt nÕu g¸nh kh«ng næi
th× ph¶i lµm sao? B¹n ph¶i suy nghĩ cho kỹ cµng, kh«ng nªn trong lóc c¶m t×nh n«ng næi, phiÒn n·o xao ®éng
råi lËp quyÕt ®Þnh. XuÊt gia th× thËt
®¸ng lo cho sè phËn cña m×nh vµ ®¹o ph¸p./.
{—]–{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét