NHÂN VÀ QUẢ
Những gì chúng ta đã gieo, tức chúng
ta sẽ hái quả, lúc này, nơi này hay lúc khác, nơi khác. Nói cách khác, hiện tại chúng ta phải nhận lấy
kết quả của hành động của chúng ta đã gây ra trong quá khứ, tương lai chúng ta
sẽ gánh chịu kết quả của hành động chúng ta tạo trong hiện tại. Trong một nghĩa
khác, hiện tại của chúng ta không hoàn toàn là kết quả của chúng ta trong quá
khứ, và trong tương lai của chúng ta không tuyệt đối là kết quả của chúng ta
trong hiện tại. Chẳng hạn, một tội phạm hôm nay có thể trở thành một thành nhân
trong ngày mai. (Trường hợp chàng Vô não, giết người thời
Phật còn tại thế).
Phật giáo chủ trương mọi sự khác biệt
(trong đời sống) là tuỳ thuộc vào nơi nghiệp (Karmma).
Nhưng Phật giáo không quyết rằng tất cả đều do ở nghiệp. Nếu tất cả mọi việc đều
do nơi nghiệp thì một người sẽ phải luôn luôn xấu vì nghiệp của họ là xấu và bệnh
nhân khỏi cần đi khám bác sĩ để chửa bệnh, vì nếu Nghiệp của họ đã vậy, thì họ
sẽ được chữa lành.
Nghiệp không phải là vận số, cũng
không phải là định mạng khống chế chúng ta do một quyền lực xa lạ huyền bí buộc
chúng ta phải ngoan ngoãn phục tùng. Chính hành động của chúng ta đã tạo nên kết
quả cho chúng ta, và do đó, con người có khả năng thay đổi phần nào của nghiệp
lực của mình, chuyển đổi đến mức độ nào, điều ấy tuỳ thuộc
nơi ta. Không thể dùng các từ ngữ như sự
ban thưởng và trừng phạt để giải thích về
vấn đề của Nghiệp. Vì Phật giáo không công nhận một đấng toàn năng có
quyền điều khiển con người và ban ân hay giáng hoạ cho họ.
Người Phật tử tin tưởng rằng: sự đau khổ hay hạnh phúc mà con người gánh chịu
là hậu quả tất nhiên của những hành động thiện và ác do chính họ gây ra. Nghiệp
gồm có hai nguyên tắc vừa liên tục vừa
báo ứng. Nhân và quả tương tục nhau. Nhân sanh quả, quả sanh ra nhân. Trong quả
có nhân (hột) Nhân và quả có sự tương
quan với nhau, cũng như có sự liên hệ giữa Nghiệp và quả báo.
Trong nhân đã có sẵn mầm giống của quả.
Người Phật tử nhận thức rằng, hoàn toàn giáo lý Nghiệp báo, không cầu xin kẻ
khác để được cứu rỗi, nhưng tự tin chính ta có thể giúp ta giải thoát.. Bơi lý
Nghiệp báo dạy rõ mỗi cá nhân chịu trách nhiệm (hành động của mình). Thuyết
nghiệp báo đã mang lại cho con người niềm an vui, nguồn hy vọng, tánh tự tin và
đạo đức can đảm. Niềm tin nơi nghiệp báo, làm tăng giá trị của sự tinh tấn và
khích lệ lòng nhiệt thành, khiến con người luôn luôn có lòng tốt, khoan dung và
giúp đỡ kẻ khác. Cũng chính niềm tin ở Nghiệp báo đã nhắc nhỡ con người tránh
điều ác làm việc lành để gặt quả tốt, mà không chút sợ hãi, sẽ bị trừng phạt
hay cám dỗ bất cứ sự ban thưởng nào. Thuyết Nghiệp báo có thể giải thích vấn đề
khổ đau, sự bí ẩn của các vấn đề gọi là số mạng hay tiền định của các tôn giáo
khác. Và trên hết giải thích sự bất đồng trong nhân loại. Nghiệp báo và luân hồi
được xem như là định luật tất nhiên./.
Nghiệp lực tồn tại thì còn luân hồi,
vì con người chỉ là biểu tượng cụ thể của Nghiệp lực không trông thấy. Chết là
sự chấm dứt cái thân tứ đại ngũ uẩn. Chết là sự chấm dứt tạm thời của hiện tượng
cái thân ngũ uẩn tạm bợ. Cuộc sống hữu cơ kết thúc, nhưng nghiệp lực hoàn toàn
không bị xáo trộn bởi sự tan rã của thân xác nhất thời nầy. Sự chấm dứt chập tư
tưởng (cuối cùng) của người chết hiện tại quyết định một thức mới mới trong kiếp
sống sau.
Chính do nghiệp bắt nguồn từ vô minh
và dục vọng, đã tạo điều kiện cho sự tái sinh. Nghiệp quá khứ tạo điều kiện để
ta luân hồi trong kiếp hiện tại và nghiệp hiện tại cùng với nghiệp quá khứ tạo
điều kiện để ta luân hồi trong kiếp tương lai. Hiện tại là con đẻ của quá khứ
và trở thành cha mẹ của tương lai./.
{—]–{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét