CÚNG CƠM CHO HƯƠNG LINH
SAU NGÀY CHUNG THẤT
Hỏi: Mẹ tôi đã mất được 5 tuần, em tôi
nói rằng sau 49 ngày (chung thất) sẽ không cúng cơm nữa. Vì theo kinh Địa Tạng,
sau 7 tuần thì thần thức của hương linh sẽ theo nghiệp lực mà thọ sanh. Vậy có
nên cúng cơm nữa không? Mặc khác em tôi có ý định tụng kinh Dược Sư để cầu an
cho mẹ ở cõi âm, điều ấy có nên không? Vào khoảng tuần thứ 4 sau ngày mẹ mất,
tôi mơ thấy mẹ lội qua một biển lớn. Giấc mộng đó có ý nghĩa thế nào?
Đáp:
Theo tinh thần của kinh Địa Tạng và quan điểm Phật giáo Bắc truyền nói chung
thì thần thức của một người sau khi chết hầu hết phải trải qua giai đoạn trung
gian, thọ thân trung ấm tối đa là 49 ngày, sau đó sẽ thọ sanh vào một cảnh giới
tương ứng với nghiệp lực mà họ đã gây tạo. Và không nhất thiết phải đợi đến
ngày chung thất (49 ngày sau khi chết) thì hương linh mới tái sanh mà có thể
ngay sau khi chết, hoặc trong tuần thất đầu tiên (7 ngày sau khi chết), hay
trong tuần thất thứ hai (14 ngày sau khi chết) cho đến các tuần tiếp theo hương linh đều có thể sái sanh tuỳ nhân
duyên, nghiệp lực của mỗi người.
Trong thời
gian thọ thân trung ấm, hương linh vẫn thọ dụng được tất cả những vật phẩm mà
nhân thân dâng cúng (thường là cơm, nước, hương, hoa) nhưng chỉ hưởng mùi vị của
thức ăn mà thôi. Vì thế, thân trung ấm còn được gọi là hương ấm (thọ dụng mùi
hương của thực phẩm). Cho nên trong vòng 49 ngày, thân nhân phải dâng cúng cơm
nước hàng ngày cho người chết để học được no đủ, đặc biệt vào những ngày tuần
thất thường cúng kính trang trọng hơn (như đến chùa hoặc thỉnh chư Tăng về nhà
làm lễ cầu siêu cho người quá vãng).
Sau 49 ngày,
khi thần thức tìm được cảnh giới tái sanh, thường thì họ sanh về một trong sáu
cõi của lục đạo (trời, a tu la, người,
súc sanh, ngạ quỷ, địa ngục) và từ đây, sự thọ dụng của họ có khác biệt. Đơn cử
như, nếu thần thức sanh vào cõi trời thì họ sẽ không ăn thực phẩm của cõi người
vì thực phẩm ở cõi trời thượng vị hơn rất nhiều lần. Hoặc nếu họ đoạ vào địa ngục
thì cũng không thể thọ dụng được thực phẩm của loài người vì bị hành hạ, phải
ăn sắt nóng, uống nước đồng sôi, chịu nhiều khổ đau cùng cực v.v… Duy chỉ có
các chúng sanh trong loài quỷ thần thì vẫn có thể ăn được những phẩm vật do
thân nhân dâng cúng.
Mặt khác, đối
với phong tục người Việt thì việc làm cỗ dâng cúng cha mẹ ông bà tổ tiên còn thể
hiện tấm lòng thành của con cháu đối với người đã khuất. Do đó, để tưởng niệm
người thân, vào các ngày giỗ hoặc lễ tết thì mâm cơm cùng hoa trái để cúng kính
ông bà và tổ tiên là điều không thể thiếu. Vì chúng ta là người trần mắt thịt
nên không thể biết được thân nhân của mình sau khi chết tái sanh về đâu (chúng
sanh trong loài quỷ thần vẫn hưởng được đồ cúng) và dâng cơm nước để thể hiện
lòng thành, sự tri ân đối với người đã khuất là một truyền thống tốt đẹp của
dân tộc ta nên cần phải thực hành cúng kính. Nghĩa là, sau 49 ngày khi thần thức
đã tái sanh thì chúng ta không cúng cơm hằng ngày như trước đây, nhưng vào những
ngày lễ tiếp theo như tiểu tường, đại tường hay ngày giỗ hằng năm thì thân nhân
cần phải làm mâm cơm cúng giỗ. Có điều không nên quá câu nệ vào hình thức trong
việc cúng kính mà luôn tâm niệm “lễ bạc nhưng lòng thành”, tưởng niệm về người
đã khuất trong tinh thần tri ân và đến ân.
Về tụng kinh
Dược Sư để “cầu an” cho mẹ ở cõi âm, thì
nên chuyển thành cầu siêu cho mẹ chính xác hơn. Vì các hương linh thọ sanh
trong những cảnh giới khổ đau luôn mong mỏi người thân làm những điều phước thiện
để hồi hướng cho họ, giúp họ nương nhờ phước báu ấy mà được siêu sanh. Tụng
kinh (không nhất thiết là kinh Dược, Địa Tạng hay Di Đà…) lễ sám, làm phước như
cúng dường, bố thí, phóng sanh rồi hồi hướng phước báu cho thân nhân là những
việc cần làm. Nhưng nếu hương linh đã tái sanh vào những cảnh giới an lành thì
việc hồi hướng phước đức cho họ càng làm cho phước báu của họ thêm tăng trưởng.
Thường thì
sau khi người thân mất đi, thân nhân vì quá tiếc thương nên hay nhớ nghĩ về họ
và thường mơ thấy người đã khuất. Hầu hết đó chỉ là những giấc mơ bình thường
trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta chứ không phải là sự báo mộng của người
chết hay khả năng “thấy” được cảnh giới của người chết. Do đó, không nên suy
nghĩ nhiều hay tìm cách để giải mã những chuyện mộng mị mà tốt nhất là tập
trung toàn bộ tâm lực để làm phước hồi hướng cho hương linh. Thiết nghĩ, đó là
những việc làm có ý nghĩa thiết thực nhất để cầu nguyện âm siêu dương thái.
Phụ lục : Theo những ý
trình bày trên, thì người sau khi chết chưa tái sanh còn trong thân trung ấm,
thì chỉ thọ hưởng mùi hương của thực phẩm, vì thế các thứ khác, như quần áo, vật
dụng thì họ không dùng được. Cho nên không vì quá thương tiếc người thân mà, sắm
quan tài thật tốt thật đắc tiền, bỏ vàng, bạc, quần áo hay làm mả thật to thật
đẹp cho người chết. Gây tổn thất tiền bạc mà không có lợi ích. Thay vì số tiền
đó đem bố thí cúng dường rồi hồi hướng cho hương linh thì tốt hơn. Còn việc người
vừa chết thì người thân đem quần áo của họ chôn theo, và chiếc giường họ nằm
cũng đem đốt theo, vô tình ta đuỗi họ đi càng sớm càng tốt. Nếu có thanh lý đồ
của họ nên để sau 49 ngày hãy giải quyết những gì của họ, không khéo họ thấy đồ
của họ đem đốt đem chôn hương linh rất bức xúc khiến họ phải sa đoạ, những điều này cần nên
lưu ý./.
{—]–{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét