I-Đức tin: là mẹ
đẻ các pháp lành. Phàm ngưpời tu hành thiếu lòng tin tưởng, thì không bao giờ
đạt được sự kết quả thành công.
Vả lại
trên quãng đường ta đi mà sanh nghi thì chẳng đến. Làm việc gì mà làm sanh nghi
thì chẳng rồi, ở mà sanh nghi thì chẳng ở yên, tu mà sanh nghi thì tu chẳng
đắc. Vì tâm nghi đối với các pháp không tin, lời Thầy dạy và kinh luật Phật
pháp cũng không tin, thì sự tu hành luống uổng vô ích. Ví như người tìm châu
báu may gặp mà chẳng tin, thì không thể nào lấy của báu kia được.
Vậy
tánh nghi ngờ thiếu cương nghị về đức tin là sự chướng ngại cho pháp tu thiền.
Thế nên người tu cần phải có đức tin đầy đủ... Nhưng tin đây không có nghĩa là
mê tín dị đoan... mỗi việc mỗi tin, tin
càng tin bướng... tin như vậy cũng là nguy hại cho đạo và cho mình.
Có
những việc đúng lý, chính đáng, ngay, phải, lành, thiện là phải một lòng tin
tưởng và quyết đạt thành, nhờ đó mà ta sẽ được thành công trên niềm tin tưởng... Nghi có ba cách:
a) Tự nghi :Tự
cho mình căn tính tối tăm nhiều tội lỗi, đối với pháp tu thiền định rất khó
khăn không tụ được. Nếu muốn tu thiền định, đừng tự khinh mình, biết đâu ở nhiều đời kiếp trước, ta đã
có gieo tạo nhiều thiện căn sẳn có, nên kiếp này ta mới biết mà tu hành như thế
đó.
b) Nghi Thầy mình: Cho rằng ông ấy đạo đức
ít, oai nghi tướng mạo kém, không trí tụê và chưa đắc thánh quả, thì không thể
chỉ dạy ta tu hành được, rồi khởi tâm ngạo mạn khinh khi, xem thường lời dạy,
vì thiếu đức tin, làm cho ngăn ngại sự tu thiền.
Muốn
trừ nó như trong bộ Ma-Ha-Diễn nói: “Như cái đảy da, dùng đựng vàng, vì ta muốn
được vàng, không nên bỏ đảy". Người ta cũng như thế, tuy Thầy ta không
thanh tịnh nhưng ta phải vâng lời của Phật dạy, gọi là "y pháp bất y nhân”còn
các thể tướng bên ngoài, phàm người đệ tử không nên để ý dòm ngó từ hành động
tỉ mỉ của Thầy, làm cho xao lãng đức tin của mình thì mất đường tiến hoá.
c) Nghi phép tu trì: Người đời thường hay
sở chấp những sự tu hành của mình, không tự tin, sanh nghi ngờ mà do dự, thì
các pháp tu hành làm sao thâm nhập vào tâm ta. Nên nói: "Nghi là chướng
đạo"
Ví như
người đi tới ngã ba đường, (hay là đường vạn nẻo) sinh tính nghi ngờ, không
biết đến nơi nào?
Trong
thật tướng các pháp nghi cũng như thế. Đối với Phật pháp, người có đức tin mới
có thể thâm nhập được... Nếu không tín dầu có ở trong đạo Phật cũng không có
ích lợi gì? Nên biết “nghi hoặc là lỗi lầm", mà tín là căn bổn của sự
thành công trong mọi việc.
II- Đức Hạnh: Là tánh thuần lương, oai nghi
chỉnh túc, nết na đằm thắm, tướng mạo đoan trang (đi đứng nằm ngồi) đức tướng
đầy đủ.
Nhờ
nghiêm trì giới luật, thúc liễm thân tâm, dọn mình trong sạch, giới hạnh thanh
cao mỗi mỗi việc làm hoàn toàn đứng đắn, thực hành lý đạo giải thoát chơn
không, ấy là giới hạnh của các bậc đại chơn tăng, cũng gọi là người tu tịnh
hạnh (hạnh trong sạch).
III - Bổn Nguyện: Nguyện là một đức tín trong
vạn hạnh nó đứng đầu. Người tu mà không lập nguyện thì khó mong thành đạo,
nguyện là sợi dây cương để trói cột tâm viên ý mã của mình. Vì thế cho nên
người tu cần phải phát tâm lập nguyện. Vả lại, từ vô thỉ đến nay sự huân tập đã
thâm nhiễm lâu đời, hôm nay mới hồi tâm trở lại, thì nghiệp lực kéo lôi nhân
duyên thúc đẩy quả báo, đòi hỏi... làm cho mình rụng rời tâm trí, tư tưởng
chuyển xoay, ý niệm điên đảo, nay vầy mai khác, thay đổi không chừng...
Vì thế
cho nên người tu cần phải phát tâm lập nguyện. Nguyện là tấm vách sắt tường
đồng, cản hậu những bước đường thối hoá. Nên nói: "Vô thệ bất lập, vô
nguyện bất thành, vô thệ bất thành Phật đạo".
Thật
thế, tu mà không lập nguyện là tu còn chờ ngày trở lại, nửa lại muốn tu thành
Phật nửa lại còn luyến tiếc cõi đời. Để cho một kiếp thời xuân trôi qua rất
uổng. Thì kẻ ấy mãi giữa biển khổ chơi vơi, sóng tình vùi dập.. cứ đau khổ mãi
và đau khổ mãi thôi.
Nên có kệ rằng:
Tín là tin chắc nhớ ghi
Hạnh nguyền cố giữ cho y mới là
Nguyện lành đừng có bỏ qua
Tín và hạnh, nguyện cả ba gắng hành
Về
sau đạo có viên thành
Tây
phương cảnh Phật vãng sanh đợi chờ.
*****
Tín
ngưỡng bước đầu phải nhiếp thu
Tín
tâm cần mẫn gắng công phu
Tín
thanh vẹn giữ về tiên cảnh
Tín đức tròn xoay mới gọi tu.
*****
Hạnh
kiểm vẹn toàn mới đạo cao
Hạnh
lành tích tạo sớm mau mau
Hạnh
phúc nhờ mình biết sửa trau.
*****
Nguyện
cầu Phật pháp độ quần sanh
Nguyện
khắp hoàn cầu dứt chiến tranh
Nguyện
lực tròn đầy đời tu giải thoát
Nguyện
sao lấp nặng bến mê thành.
*****
Tín
chắc nương về đạo chánh chân
Cùng
nhau tương ái với tương thân
Hạnh
nguyền quyết giữ không dời đổi
Nguyện
trước Phật đài quyết xả thân.
*****