Người
sáng lập ra Cao Đài là quan phủ Ngô Văn Chiêu từ năm 1926.
Ngô
Văn Chiêu là một người đạo đức, rất tin theo sự giáng khẩu của các thần linh,
ông thường bàn xoay để tiếp xúc với giới vô hình và trong một cuộc cầu đồng ông
đã được một vị xưng là Cao Đài giáng đồng cho phép ông được tôn thờ dưới hình
thức một con mắt.
Từ
đó ông phủ Chiêu tin theo phép huyền bí của Đức Cao Đài và 6 năm sau đạo Cao
Đài được chính thức thành lập với giáo chủ là ông Lê Văn Trung. Ông phủ Chiêu,
sau một thời gian làm việc tại Phú Quốc, được đổi về Sài Gòn. ở đây ông gặp một nhóm công chức người Việt
cùng ông cầu đồng, bằng chiếc bàn xoay. Trong các cuộc cầu đồng, Đức Cao Đài
thường giáng đồng với danh hiệu A,Ă, Â,
và thường đem triết lý cao siêu ra giảng dạy cho nhóm cầu đồng. Nhóm cầu đồng
này về sau bắt liên lạc với ông Lê Văn Trung. Người ở chợ lớn, và là một người
chỉ ham quay cuồng vật lộn kiếm tiền để sa đoạ vào mọi thú vui vật chất, cờ
bạc, thuốc sái trăng hoa.
Trong
một buổi ngồi đồng ở chợ Gạo của phái
Minh Lý, do một thân nhân nài ép, ông Lê Văn Trung đã tiếp được với hồn
của nhà thơ Lý Bạch, Lý thi sĩ nói riêng cho ông Trung biết mình là ai và cũng
báo cho ông biết là ông phải mang một
nhiệm vụ cao cả về đạo giáo.
Sau
buổi ngồi đồng này, ông Trung thay đổi hẳn tính tình ông bỏ hết mọi sự sa đoạ
rượu chè, cờ bạc, trăng hoa và ông sống theo khuôn khổ đạo đức.
Rồi
do sự run rủi của Đức Cao Đài, ông Lê Văn Trung
được nhóm cầu đồng của ông Phủ Chiêu cho hai đại diện là các ông Phạm
Công Tắc và Cao Văn Cừ tới gặp và tổ chức một buổi cầu đồng. Chính trong buổi
cầu đồng này, đức Cao Đài đã giáng đồng và trao cho ông Trung nhiệm vụ đạo giáo
trong đạo mới Ngài sẽ thành lập để cứu dân độ thế.
Ông
Phủ Chiêu lúc đó được đức Cao Đài trao
cho nhiệm vụ hướng dẫn các ông Trung, Tắc và ông Cừ trên con đường đạo giáo.
Nhóm Cao Đài đầu tiên hình thành từ đó.
Nhóm
này được rất nhiều người tin theo và vào đầu năm Bính Dần (1926) thì đạo Cao
Đài đã được rất nhiều người biết tới.
Những
buổi cầu đồng càng ngày càng nhiều và được tổ chức tại nhiều nơi: Chợ Lớn, Cần
Guộc, Lộc Giang, Tân Định, Thủ Đức.v..v
Cao Đài
chính thức thành
lập
Với
sự tổ chức cầu đồng tại nhiều nơi, Đạo
Cao Đài được bành trướng rất mạnh và rất được dân chúng hoan nghênh. Thấy đạo
được tôn sùng và nhiều tín đồ, các ông Trung, Tắc, Cừ v.v.. liền nghĩ tới
chuyện hợp thức hoá đạo để tránh mọi sự lôi thôi phiền phức với chính quyền.
Ngày
7 tháng 10 năm 1926 có tất cả 28 người cùng nhau làm một bản tuyên ngôn chính
thức thành lập đạo đệ lên cho viên thống đốc Nam Kỳ. Đính kèm bản tuyên ngôn
chính thức này có bản danh sách 247 tín đồ đủ chữ ký, có mặt tại buổi lễ chính
thức hoá đạo Cao Đài.
Bản
tuyên ngôn thành lập đạo Cao Đài được chính quyền Nam Kỳ tiếp nhận một cách
lịch sự nghĩa là không có ý gì ngăn cản.
Đạo
Cao Đài sau đó liền tổ chức những phái đoàn truyền đạo gởi tới miền Đông, miền
Trung, và miền Tây Nam Việt.
Trong
hai tháng đầu, có hơn 20.000 người nhập đạo, trong đó có rất nhiều các bậc đàn
anh trong thôn xóm, xã.
Sự
thành công này do ở sự cầu đồng linh ứng một phần và cũng do điểm đạo Cao Đài
không trái với nguyên tắc Đạo giáo đang được tuân theo tại Việt Nam.
TẤN PHONG CHỨC SẮC
Vào
ngày 10 tháng 10 năm Bính Dần (14.11.1926) ba phái đoàn truyền đạo các nơi đều
quay về chùa Từ Lâm, gần Tây Ninh để lo tổ chức ra mắt đầu tiên của đạo và đồng
thời là lễ Tấn Phong các chức sắc trong đạo.
Buổi
lễ được tổ chức rất long trọng trong ba ngày 14,15 và 16 tháng 10 năm Bính Dần (19,20,21
năm 1926).
Viên
toàn quyền Đông Dương, viên Thống đốc Nam Kỳ và nhiều viên chức cao cấp Pháp-
Nam được mời tới dự.
Qua
buổi lễ long trọng này, các hàng chức sắc Cao Đài được Tấn Phong.
Ông
Lê Văn Trung được tôn làm đức Giáo Tông tức là người điều khiển toàn thể Đạo
Cao Đài, đứng đầu Cữu Trùng Đài
Ông
Phạm Công Tắc là đức Hộ Pháp, đứng đầu Hiệp Thiên Đài, có nhiện vụ thi
hành phép tắc của Đạo
Đức
Giáo Tông có các hàng chức sắc thuộc ba ngành Khổng giáo- Phật giáo- và Lão
giáo phụ tá. Những chức sắc thuộc ngành Khổng giáo mặc áo đỏ, ngành Phật giáo
mặc áo vàng và ngành Lão giáo mặc áo Lam.
Ba màu tượng trưng cho ba đức tin:
- Màu đỏ tượng trưng cho uy tín
- Màu vàng tượng trưng cho đức hạnh
- Màu lam tượng trưng cho bao dung
Đức
Giáo Tông và ba vị chưởng pháp thuộc ngành Lão giáo mặc áo trắng.
Các
nữ chức sắc cũng mặc áo trắng. Các chức sắc Cao Đài phải đi lần từ các bậc Lễ
sanh,Giáo hữu, Giáo sư, rồi Phối Sư. Sau đó có công trạng mới có thể được vào
các chức Tiếp, Khai, Hiển rồi Bảo ở Hiệp Thiên
Đài được.
- Đạo Cao Đài lúc đầu lấy chùa Từ Lâm làm
nơi sinh hoạt, chùa này do Hoà Thượng Giác Hải ở Chợ Gạo tạo tác nên. Hoà
Thượng sau khi theo Đạo Cao Đài đã đặt chùa thuộc quyền đạo sử dụng. Sau khi lễ ra mắt Cao Đài
ít bữa, các tín đồ Phật giáo trước đây đã quyên tiền để xây dựng chùa, phản
kháng việc Hoà Thượng Giác Hải đem dâng chùa cho đạo Cao Đài không lấy sự đồng
ý của họ. Trước thái độ này của tín đồ Phật giáo, đạo Cao Đài liền hoàn trả lại
cho đạo Phật ngôi chùa Từ Lâm. Hơn nữa, chùa này quá hẹp và đất chùa cũng không
đủ rộng để có thể xây dựng một Thánh Thất khang trang xứng với đạo.
Trong
một cuộc cầu đồng các chức sắc đã được một thần linh chỉ cho nên chọn khu đất
Long Thành để kiến tạo Thánh Thất.
Vào
khoảng tháng 3-1927 Thánh Thất bắt đầu được hìmh thành xây dựng. Nơi đây được
làm Thánh Thất vĩnh viễn cho đạo. Với Toà Thánh Thất mới, đạo càng thịnh và số
tín đồ ngày một đông, có thể nói mỗi ngày có cả nghìn người xin theo đạo.
Đạo
cao Đài gồm tất cả các chân lý của những cựu đạo tại Á Đông: Phật giáo, Lão
giáo, Khổng giáo./.
(Trích:
nếp cũ Tín Ngưỡng Việt Nam - Toan
Ánh XB Hoa Đăng)
*** *** ***