Thứ Hai, 16 tháng 6, 2025

PHÁ CHẤP TRONG VIỆC TU TẬP

 

PHÁ CHẤP TRONG VIỆC TU TẬP

          Phá chấp là việc tối quan trọng trong vấn đề tu tập củng cố định lực và trí tuệ. Chấp, là kết quả của sự tích tụ. Có tích tụ mới có chấp thủ. Mọi khổ đau nan giải  đều do chấp mà ra. Ngồi thiền, tụng kinh,  hay đọc sách giỏi bao nhiêu mà chấp không phá thì phiền não vẫn còn nguyên, định huệ thành hạn cuộc. Học hỏi kinh điển, thực hành công phu chính là để phá đi những chấp trước này.

          Có những cái chấp chỉ cần đọc sách học kinh sách thì có thể phá được, vì nó hình thành không sâu (kiến hoặc- tức phiền não thô). Nhưng có những cái chấp phải cần đến công phu tu tập  mới giải được, vì nó thuộc  “Tư hoặc phiền não”, tức phiền não sâu xa vi tế, là câu sanh ngã chấp. Ví như bịnh đau đầu sổ mũi thì tự ở nhà mua thuốc uống sẽ hết, nhưng có những bịnh nan y, bịnh nặng phải đến bệnh viện nhờ bác sĩ  mới chữa trị được. Việc tu tập cũng vậy.

         Trong việc tu tập phải tuỳ duyên, tuỳ căn cơ nếu cứng ngắc quá thì cũng không thành. Nói cứng ngắc vì mang tính chất quy tắc và cục bộ, không nhìn thấy mặt nhân duyên của pháp. Thiếu lòng từ, vì chỉ căn cứ vào quy tắc mà không nghĩ đến cái khó khổ của người ta. Có nhiều  trường hợp mẫu mực, quy tắc quá dẫn đến cố chấp. Thứ gì tích tụ nhiều mà không ý thức được, cứ theo đó mà thực hiện  thì trở thành cố chấp là việc không tránh khỏi. Chấp thì khó mà tuỳ duyên. Chính vì không tuỳ duyên được mà khổ hiện thành. Ví như người mẹ quá thương con mà đặt ra cho con nhiều quy luật, vì quá nhiều quy luật  ràng buộc, khiến trở thành áp lực cho con, đứa con khó mà phát huy được tiềm năng của nó.

          Chúng ta đang bị một loại phiền não chi phối, mà mọi cố gắng hành trì quy củ  chỉ là sự đè nắng và nhẫn chịu. Do chấp vào một cái gọi là quy tắc lớn nhỏ v.v.. mà phiền não hiện hành không nguôi. Cách giải quyết là phá chấp thì phiền não tự tiêu, quy cũ cũng không cần đến.  Khi trí tuệ chưa hiển lộ, thứ gì cũng khiến mình bất mãn trở ngại. Nhưng khi có trí tuệ rồi, mọi việc được mất, hơn thua, đúng sai, thuận nghịch không đặt thành vấn đề nữa. Người chưa có trí tuệ cảnh thuận lại đưa mình đến hố sâu vực thẳm, còn người có trí tuệ gặp cảnh nghịch giúp mình thoát nạn và vươn lên. Người tu tập gặp hoàn cảnh trái ý nghịch lòng, là cơ hội thử thách để tiêu trừ cái ngã chấp và pháp chấp. Thành ra cái đáng sợ là cái thuận duyên  không phải là cái nghịch duyên, lấy việc nghịch duyên mà tạo phước.

          Mối liên hệ giữa chấp và tập.

           Trong các bộ kinh thuộc hệ A – hàm, chúng ta thường nghe đến chữ “Tập”. Muốn hết khổ thì phải trừ “Tập”. Trong các kinh thuộc hệ Đại thừa thì thường nghe đến từ “chấp”. Bồ tát trừ chấp không từ sự. “Tập” và “chấp” hai từ mang ý nghĩa hoàn toàn khác nhau, nhưng thực tế chúng có mối liên hệ mật thiết với nhau.

  Một lần Khổng Tử dẫn học trò đi du thuyết từ Lỗ sang Tề. Trong đám học trò đi với Khổng Tử có Nhan Hồi và Tử Lộ là hai học trò yêu quý của  ông.

          Trong thời Đông Chu, chiến tranh liên miên, các nước chư hầu loạn lạc, dân chúng phiêu bạc điêu linh, lầm than đói khổ. Thầy trò Khổng Tử cũng rơi vào cảnh rau cháo cầm hơi và cũng có nhiều ngày nhịn đói nhịn khát. Tuy vậy, không một ai kêu than, thối chí. Tất cả đều quyết tâm theo thầy đến cùng. Mau mắn thay, ngày đầu tiên đến đất Tề, có một nhà hào phú từ lâu đã nghe danh Khổng Tử, nên đem biếu thầy trò một ít gạo. Khổng Tử bèn phân công Tử Lộ dẫn các môn sinh vào rừng kiếm rau, còn Nhan Hồi thì nhận việc nấu cơm.

{]{

PHÁ CHẤP TRONG VIỆC TU TẬP Rating: 4.5 Diposkan Oleh: CHÙA TAM BẢO TAM KỲ

0 nhận xét:

Đăng nhận xét