THẤT NIỆM
Thất
niệm là gì? Nghĩa là mất chánh niệm. Thất
là mất, niệm là nhớ nghĩ. Thất niệm là
quên mất việc mình đang làm. Đi mà không biết mình đi, đứng không biết mình đứng,
nói không biết mình đang nói gì v.v…Vì thế thất niệm là căn bệnh của số
đông. Thất niệm dẫn đến tâm lý hối tiếc,
và thường hay mất lòng người khác. Tất cả
pháp môn tu học của đạo Phật đều chú ý đưa đến Chánh niệm. Có chánh niệm thì có
an lạc, có thành công.
Đến chùa lễ Phật tụng kinh, hay dự những lễ hội, để dép bên
ngoài, vào chánh điện lễ phật, khi đi ra, mang lộn dép người khác về nhà. Điều
này không ai muốn, cho dù đôi dép của mình mất đi có cũ hơn, ít tiền hơn, xấu
hơn, nhưng ta cũng không bằng lòng với mình và tự trách, sao mà chểnh mảng thế,
vô tình thế. Thường thì đồ vật nó gắn bó với mình lâu dài thì ta gắn bó với cái
tình và không muốn rời xa nó. Trường hợp đôi dép này cũng vậy; từ việc thất niệm,
ta đi đến bất an, thậm chí bất an nhiều ngày sau đó. Để lạc chìa khoá, ra sức
đi tìm vẫn không thấy đâu, khi mệt quá, dọn dẹp ta xới tung lên, tìm kiếm các
nơi, tìm mãi không ra, bèn kêu thợ làm lại chìa khoá, thậm chí phá ổ khoá. Xong
rồi không tìm nữa vô tình đùm chìa khoá nằm trên bàn dưới cuốn sách mà lại ra sức
đi kiếm đâu đâu. Lòng bực bội không hài lòng bất an với chính mình vì thất niệm.
Nhiều lúc ta bặn cái khăn trên vai mà cứ đi tìm mãi không ra. Khi nhận ra nó ở
trên vai, ta tự trách mình sao mà thân một nơi, tâm một ngả như thế!
Có câu chuyện tiếu mà có thật. Một cô nọ kể rằng, chuyện xảy
ra trên một chuyến máy bay nội địa cách đây mấy năm mà cô nhớ suốt đến giờ. Hôm
đó, cô đi từ Đà Nẵng vào Sài Gòn. Trên chuyến bay, cô tiếp viên phục vụ mỗi
hành khách một hộp chứa ba chiếc bánh mà tròn. Phần mình, cô nhanh tay cất bỏ
vào giỏ, ý nghĩ đem về nhà sẽ ăn, bên cạnh cô ta là một người đàn ông, cũng được
phát cho một họp bánh mì trên bàn ăn trước mặt ông ta. Ngồi một lát, cô ta bất
giác đưa tay lấy hộp bánh mì của ông hành khách ngồi bên cạnh và mở ra ăn tỉnh
bơ trước sự chứng kiến đến ngạc nhiên của ông này. Ông ta trố mắt nhìn cô cứ xé
từng miếng bánh mì bỏ vào miệng. Cô ta nghĩ thầm, cái ông này sao mà mất lịch sự
quá đi, người ta ăn mà cứ dòm miệng. Thích ăn thì lấy phần của mình ăn, sao cứ vô duyên dòm mình ăn khó chịu quá. Lại
là người khác phái nữa chứ… Nghĩ thì
nghĩ, ăn vẫn cứ ăn, cô ta lần lượt ăn hết ba cái bánh mì. Đến khi tiếp
viên thông báo máy bay sắp hạ cánh, cô ta sửa soạn hành lý để chuẩn bị xuống
máy bay. Đưa tay vào chiếc giỏ mang theo bên cạnh để sắp xếp lại vài vật dụng
cá nhân, cô giật thót mình khi phát hiện hộp đựng bánh mì nằm gọn ghẽ trong giỏ
của mình. Tâm trạng lẫn lộn nhiều cảm xúc đan xen: lúng túng, xấu hổ và tự
trách. Bây giờ cô mới hiểu được ánh mắt mở to ngạc nhiên nhìn chằm chằm vào cô
lúc nãy. Thì ra, do thất niệm, cô đã ăn phần bánh của ông hành khách ngồi bên cạnh. Cô cúi đầu xấu
hổ, nhưng đành cúi đầu làm thinh, chứ không mở lời xin lỗi. Quá mắc cỡ, khi đi
ra cửa máy bay, ông khách ngồi bên bước ra trước, cô có tình nán lại nhường nhiều
người bước tiếp để lảng tránh ánh nhìn của ông ấy. Thật là một bài học nhớ đời
về sự thất niệm.
Thất niệm là giao phó sự bình an và hoàn cảnh sống của mình
cho người khác để rồi bất an, bực bội, xấu hổ, ân hận v.v.. Điều này không ai
muốn, nhưng mấy ai trong chúng ta không có những trải nghiệm về sự thất niệm của
mình.
Những vị đi chùa việc thất niệm liên tục xảy ra mà không tự
biết, không tự cảnh giác, vì thế gây sự không hài lòng cho những vị chung
quanh. Ví như việc vào chánh điện chỉ dành cho không khí trang nghiêm trong việc
tịnh tâm niệm Phật và tụng kinh. Thế nhưng đa số vào chánh điện ưng ngồi đâu
thì ngồi cho thoả mái cái thân, không cần trật tự trang nghiêm đạo tràng, lại
còn xúm nhau nói chuyện ồn ào trong chánh điện trước giờ chưa tụng kinh, trong
khi chuông U minh đánh mà cũng không chịu tỉnh thức.
Được
thân người là quý.
Đựợc nghe pháp
là khó
Đời này không chịu
độ
Đợi đến kiếp nào
mới độ thân này???
BUÔNG
XẢ
Thương ghét
trong lòng mãi vấn vương
Hơn thua được mất
chuốc thêm phiền
Vui buồn chẳng
qua như gió thoảng
Tốt xấu khen chê
chỉ một lời
Quẳng gánh lo đi
nhẹ cuộc đời
Hành trang chuẩn
bị kiếp lai sanh
Công danh tài sắc
như sương khói
Buông xả đi rồi
sống thảnh thơi
{—]–{
0 nhận xét:
Đăng nhận xét